عفونت واژن در بارداری

عفونت واژن در بارداری؛ احتمال بروز سقط جنین، زایمان زودرس، مرده زایی و یا تولد کودک کم وزن در صورت عدم درمان ، عفونت واژن در بارداری یکی از نگرانی‌های عمده مادران باردار است که در صورت عدم پیگیری به موقع و درمان زودهنگام می‌تواند موجب بروز عوارض جدی برای سلامت مادر و جنین شود. عفونت درمان نشده واژن می‌تواند موجب مرده زایی، سقط ناخواسته جنین، زایمان زودرس و در برخی مواقع حتی انتقال عفونت به جنین شود. برای تشخیص و درمان به موقع عفونت ضروری است به بهترین دکتر متخصص عفونت زنان در تهران مراجعه نمایید.

منظور از عفونت واژن در بارداری چیست؟

در دوران باروری، افراد احتمالاً بیشتر نگران ابتلای خود به انواع عفونت‌های واژینال و اثربخشی آن روی جنین در حال رشد هستند.
ابتلا به عفونت‌های خصوصاً عفونت‌های قارچی، در این دوران به مراتب شایع‌تر هستند و معمولاً هیچگونه نگرانی ایجاد نمی‌کنند. با این حال، احتمال آن وجود دارد که ابتلا به عفونت رحم موجب پیامدهای جبران‌ناپذیر بیشتری شود. در مقاله حاضر سعی کردیم به شایع‌ترین انواع عفونت واژن در بارداری، نحوه اثرگذاری آن‌ها بر جنین در حال رشد و چگونگی پیشگیری از رشد گسترش این عفونت‌ها بپردازیم.
احتمال آن وجود دارد که زنان باردار مستعد عفونت‌های بیشتر هستند و اگر این عفونت‌ها تحت درمان قرار نگیرند، احتمال آن وجود دارد که عوارض شدیدتری بروز کند. هر فردی در صورت ابتلای جزئی به عفونت واژن در بارداری می‌بایست با یک پزشک یا ماما صحبت کند.

انواع عفونت از جمله عفونت واژن در بارداری

انواع عفونت‌های قابل ابتلا در دوران بارداری شامل موارد ذیل است:

پیدایش عفونت یاست یا قارچی واژن

عفونت های قارچی واژینال در پی وجود قارچی به نام کاندیدا در داخل بافت واژن پدیدار می‌شوند. این گونه از عفونت‌های واژینال در دوران باروری زنان در پی بروز تحولات در سیستم ایمنی، بالا رفتن میزان تولید گلیکوژن و افزایش سطح استروژن پدید می‌آیند.
طبق گزارشات صورت گرفته حدود 20 درصد از کل زنان، به این عفونت قارچی مبتلا هستند، میزان ابتلای زنان در دوران باروری به این عفونت تا 30 درصد افزایش خواهد یافت. طبق برآوردهای انجام شده ابتلا به این عفونت قارچی در سه ماهه دوم و سوم بارداری شیوع بیشتری دارد.
شایع ترین علائم ابتلا به این عفونت‌های قارچی شامل موارد ذیل است:

• بروز احساس خارش در ناحیه واژن یا فرج
• داشتن ترشح سفید و دارای غلظت بالا مشابه پنیر دلمه شده
• استشمام بویی مشابه نان یا آبجو از واژن
• دردناک بودن بافت داخلی یا بیرونی واژن و احساس سوزش
• درد یا سوزش در طول رابطه جنسی

مبتلایان به این عفونت برای بهبود وضعیت خود می توانند از داروهای تجویز شده توسط پزشک یا داروهای بدون نسخه داروخانه‌ای برای درمان عفونت خود استفاده کنند. هرچند ذکر این نکته بسیار حائز اهمیت است که زنان باردار یا مشکوک به بارداری به هیچ وجه نباید به شکل خودسرانه یا بدون تائید پزشک یا ماما از این داروها استفاده کنند.
برای اتخاذ بهترین درمان مناسب عفونت واژن در بارداری ضروری است ابتدا نوع عفونت واژینال تشخیص داده شود؛ چرا که گاهی ممکن است عفونت های واژینوز باکتریایی و کلامیدیا نیز به اشتباه به عنوان عفونت مخمری تلقی شوند و در صورتی که درمان مناسب این عفونت اتخاذ نشود نه تنها به بهبودی فرد کمکی نکرده بلکه حتی ممکن است عفونت به سایر نواحی دستگاه تناسلی زنان نیز گسترش یابد.

بیشتر بدانید : عفونت واژن از طریق مرد

وجود واژینوز باکتریال یا عفونت باکتریایی

واژینوز باکتریال (BV) در پی وجود یک باکتری در واژن پدیدار شده و از جمله عفونت‌های بسیار راحت برای درمان است. شایع‌ترین علائم این نوع عفونت واژن در بارداری شامل موارد ذیل است:

• بروز احساس خارش و داشتن سوزش یا درد در واژن یا فرج
• استشمام بوی ماهی از داخل واژن
• بوی نامطبوع تشدید شونده پس از رابطه جنسی
• حجم بالای ترشحات رقیق، سبک و خاکستری رنگ

از عوارض نامطلوب ابتلا به واژینوز باکتریال در دوران بارداری در صورت به تعویق انداختن درمان می‌توان به مواردی از جمله زایمان زودرس، تولد نوازد نابالغ و تولد نوزادان با وزن کم اشاره کرد.

عفونت استرپتوکوک گروه B

عفونت استرپتوکوک گروه B (GBS) گروهی از باکتری های گذاریی هستند ممکن است در نواحی چون واژن و رکتوم پدیدار شوند. این گروه از عفونت‌ها به طور معمول هیچ علائم یا عفونتی ایجاد نخواهند کرد. با این حال، زنانی که حین زایمان خود عفونت استرپتوکوک گروه B دارند احتمالاً آن را به جنین خود منتقل کنند.
1 تا 2 درصد مادرانی که به عفونت استرپتوکوک مبتلا هستند، ممکن است این عفونت را به نوزادان خود منتقل کنند. اگرچه مرگ و میر ناشی از ابتلا به این عفونت در کودکان نادر است، با این حال پیدایش آن در یک نوزاد به تازگی متولد شده ممکن است خطرناک و تهدید کننده زندگی وی باشد.
انجام آزمایش در طی نخسین روزهای هفته 36 بارداری و آخرین روزهای هفته 37 می تواند احتمال وجود این عفونت در واژن را مشخص نماید و این مسئله می‌تواند به عنوان استاندارد اصول مراقبتی دوران بارداری در نظر گرفته شود.
درمان به کمک آنتی بیوتیک ها از طریق یک سوزن داخل وریدی (آنتی بیوتیک های IV) انجام می‌شود و این روش قادر است به میزان قابل توجهی خطر انتقال عفونت GBS به نوزاد تازه متولد را کاهش دهد.

بیشتر بدانید : تزریق ژل به واژن

عفونت رحم در دوران بارداری

ابتلا به عفونت رحم در زنان بادرار می‌تواند به علل گوناگونی مهلک باشد. عفونت رحم قادر است با تحت تاثیر قراردادن جفت، موجب آسیب جدی به جنین در حال رشد شده و حتی می‌تواند عامل زایمان زودرس نوزاد و در برخی مواقع موجب ایجاد ناهنجاری های گسترده در جنین در بدو تولد باشد.
از سوی دیگر عفونت رحم قادر است موجب سختی در فرآیند زایمان و ایجاد خطرات بیشتر شود. حتی ممکن است گروهی از زنان مبتلا عوارضی چون سوء عملکرد عضو و یا موارد تهدید کننده دیگری را تجربه کنند.
ابتلا به عفونت‌های رحم بیشتر در پی ورود باکتری‌های واژن به رحم بروز می‌کند، بنابراین عدم درمان عفونت واژن می‌تواند فاکتور خطر برای عفونت‌های رحمی باشد. در صورت پارگی غشای این باکتری‌های در طی زایمان طولانی، فرد بیشتر مستعد ابتلا به عفونت های رحمی خواهد شد.
درمان این عفونت معمولاً شامل مصرف آنتی بیوتیک خواهد بود و در برخی موارد ممکن است نیاز باشد فرد در بیمارستان بستری شود. در صورت تب کردن بیمار حین زایمان، پزشک متخصص یا مامایی که مادر را مورد ارزیابی قرار می‌دهد، احتمالاً جنین را تحت نظارت خود قرار می‌دهد. در صورت تشدید علائم، پزشک احتمالاً از سزارین برای زایمان استفاده نماید.

سایر عفونت های دوران بارداری

بارداری با ایجاد تحولات بسیار در بدن افراد را مستعد ابتلا به عوارض انواع عفونت ها خواهد کرد. به عنوان مثال، یکی از عوارض تغییرات هورمونی بارداری ایجاد برخی مشکلات پوستی از جمله بیماری هایی مانند اگزما یا خشکی شدید پوست است.
در صورت سرباز کردن پوست خشک احتمال خونریزی آن نیز وجود دارد و می‌توان آن را مستعد ابتلا به یک عفونت جدی پوست مانند سلولیت کند. از نادرترین اختلالات پوستی که در بارداری نسبت به سایر مواقع شایع است، سندرم سویت می‌باشد.
احتمال آن وجود دارد که عفونت های دیگری در دوران بارداری نیز شایع باشد که شامل موارد ذیل است:

• آنفولانزا
• هپاتیت E (نوعی ویروس خفیف هپاتیت)
• تبخال، از جمله ویروس هرپس سیمپلکس (HSV) و ویروس واریسلا زوستر (VZV)
• لیستریا (عامل مسمومیت غذایی)
• سرخک
• HPV

عامل بالا رفتن خطر ابتلا به این نوع عفونت ها در بارداری ناشناخته است، با این حال احتمال آن وجود دارد که در پی تغییرات هورمونی و سایر تحولاتی که منجر به تغییر تعداد سلول های خونی می‌شود این عفونت‌ها پدیدار شوند. به عنوان مثال، در هفته‌های آخر بارداری، شاهد کاهش تعداد سلول‌های T مبارزه کننده با عفونت خواهیم بود.
از سوی دیگر بارداری منجر به افزایش گردش خون و تقاضای قلب برای پمپاژ بیشتر خون خواهد شد. همین موارد می توانند عوارض ناشی از عفونت در بارداری را تشدید کنند. به عنوان مثال، در صورتی که یک فرد باردار در پی ابتلا به آنفولانزا دچار ذات الریه شود، احتمالاً به دلیل افزایش تقاضای جنین بر پمپاژ بیشتر خون روی قلب و ریه‌ها، موجب مشکلات تنفسی خواهد شد.
برخی از داروهایی که می توانند به طور موثر عفونت های رایج را درمان کنند احتمالاً در دوران بارداری خطرساز نباشند. از همین رو ضروری است مادر باروری که به عفونت مبتلا است با پزشک یا ماما صحبت کند تا مزایا و خطرات گزینه های مختلف درمانی را بخوبی بسنجد.

خطرات عفونت واژن در بارداری

ابتلای مادر به عفونت واژن در بارداری ممکن است عوارضی بوجود آورد. خطرات عفونت واژن در بارداری مهلک بوده و عامل نگرانی‌های عمده‌ای برای جنین در حال رشد باشد که شامل مشکلاتی همچون احتمال سقط جنین، مرده زایی، زایمان زودرس، نوازد با وزن، بیماری جدی، نقص مادرزادی و ناتوانی های مادام العمر، کاهش حس شنوایی، اختلال در بینایی یا نابینایی کامل جنین، اختلال در یادگیری و صرع باشد.

علائم عفونت رحم در بارداری

علائم عفونت رحم در بارداری شامل مواردی چون درد خفیف تا شدید در زیر شکم و لگن بیمار، تجربه داشتن ترشحات غیرمعمول یا شدید واژن که احتمالاً بوی نامطبوعی نیز دارد، خواهد بود.
خونریزی غیرمعمول از واژن، به ویژه در حین یا بعد از رابطه جنسی، یا بین دوران پریودی و درد نیز می‌تواند به عنوان علائم عفونت در بارداری شناخته شود.
شناخت علائم عفونت رحم در بارداری بسیار حائز اهمیت است چرا که در صورت داشتن هر یک از این علائم بیمار نسبت به سلامت خود حساس شده و در پی تشخیص علت بروز آن و درمان فوری برای پیشگیری از عوارض جدی‌تر بر می‌آید.

علل بروز عفونت واژن در بارداری شامل چه مواردی است؟

در ادامه این مطلب قصد داریم به برخی از شایع‌ترین دلایل ابتلا به عفونت واژن در بارداری اشاره کنیم:

• دیابت کنترل نشده
• برهم خوردن تعادل عفونت و باکتری در بافت واژن در پی مصرف آنتی بیوتیک‌ها
• سیستم ایمنی ضعیف در پی ابتلا به HIV و یا مصرف داروهایی چون کورتیکواستروئیدها
• برقراری رابطه جنسی با شریک جنسی آلوده به عفونت‌های جنسی

روش‌های پیشگیرانه از ابتلا به عفونت واژن در بارداری چیست؟

برای پیشگیری از ابتلا به عفونت واژن در بارداری شما می‌تواند برخی اقدامات را انجام دهید تا از ابتلا به این بیماری‌ها در امان باشید:

• استفاده از البسه زیر کاملاً نخی یا پوشیدن شلوار و جوراب شلواری‌های فاق نخی برای جریان آزاد هوا به ناحیه واژن
• خشک کردن ناحیه تناسلی پس از هربار رفتن به سرویس از جلو به عقب
• عدم استحمام بیش از حد برای برهم نخوردن تعادل واژن
• تعویض لباس زیر یا شنای خیس و خشک کردن ناحیه
• کنترل قندخون در پی ابتلا به دیابت
• نپوشیدن شلوار تنگ یا جوراب شلواری‌های بسیار جذب
• عدم استفاده از لوازم بهداشتی معطر مثل نوار بهداشتی، دستمال‌های توالت و اسپری‌های زنانه

بیشتر بدانید : درمان عفونت واژن با ژل شستشو

درمان عفونت واژن در بارداری شامل چه مواردی است؟

برای درمان عفونت واژینال در بارداری ممکن است پزشک متخصص کرم و ژل واژینال و یا شیافت‌های داخل واژنی بدون نسخه را پیشنهاد دهد. این کرم‌ها و ژل‌ها شامل کرم و ژل میکونازول یا کلوتریمازول هستند.
انواع داروهایی که برای درمان عفونت واژن در بارداری تجویز می‌شوند شامل موارد ذیل است. این داروها شاما سفتریاکسون، سفالکسین، سفازولین هستند که جزو آنتی بیوتیک های سفالوسپورینی محسوب می‌شوند. به گروهی از افراد این داروها در قلب قرص تجویز شده و برای برخی دیگر در قالب تزریقی تجویز می شوند.
آزیترومایسین، اریترومایسین – از جمله داروهای ماکرولید برای درمان عفونت محسوب می شوند که برای بسیاری از انواع عفونت های باکتریایی بسیار موثر می‌باشند.
در کل توصیه می شود چنانچه باردار هستید و به عفونت مبتلا می‌باشید، از مصرف خودسرانه داروها یا روش‌های درمانی بدون تائید پزشک جداً اجتناب نمایید.

طبق باور طب سنتی برای عفونت در بارداری چه بخوریم

یکی از راهکارهای درمانی که برخی در پی ابتلا به عفونت در بارداری به دنبال آن هستند، استفاده از روش‌های سنتی و گیاهی است. سوالی که ممکن است برخی در این خصوص داشته باشند آن است که برای عفونت در بارداری چه بخوریم.
برخی اطبا طب سنتی بر این باورند که نوشیدن جوشانده حاوی آویشن، رازیانه و تخم گشنیز می‌تواند تا حد زیادی عفونت‌های موجود در بدن بیماران را بهبود ببخشد.
برخی دیگر در پاسخ به این پرسش که برای عفونت در بارداری چه بخوریم به مواردی چون گیاه ماریانا، شاه بلوط، مرزنجوش و غیره اشاره می‌کنند. این مواد گیاهی می‌توانند به عنوان مکمل در کنار رویکردهای درمانی پزشکی موجب تسریع روند بهبودی بیماران گردد.

سوالات مرتبط با عفونت واژن در بارداری

• آیا زنان می توانند برای عفونت واژن در بارداری آنتی بیوتیک مصرف کنند؟

به طور معمول در دوران بارداری برای درمان عفونت آنتی بیوتیک تجویز می شود. با این حال، داروی مناسب درمان عفونت باید با دقت انتخاب شود. مصرف برخی از آنتی بیوتیک ها در دوران بارداری مفید هستند، در حالی که برخی دیگر اصلاً مناسب نیستند.

• آیا عفونت از مادر به نوزاد قابل انتقال است؟

اغلب عفونت‌های شایعی که مادر در دوران بارداری بدان مبتلا هستند، از جمله عفونت‌های پوست، مجاری ادراری و دستگاه تنفسی، هیچ نوع مشکل حادی ایجاد نمی‌کنند. با این حال، ابتلا به برخی عفونت ها قادرند پیش از تولد جنین یا در حین تولد به وی منتقل شوند و به آن آسیب رسانده یا عامل سقط شدن جنین شوند.

• بهترین دارو برای عفونت چیست؟

در ادامه قصد داریم به برخی از داروهایی که به طور معمول برای عفونت تجویز می‌شوند، اشاره کنیم که شامل سفالکسین، سیپروفلوکساسین، کلیندامایسین، مترونیدازول، آزیترومایسین، سولفامتوکسازول و تری متوپریم، آموکسی سیلین و کلاولانات و لووفلوکساسین خواهد بود.
هرچند مادران باردار باید از مصرف خودسرانه این داروها برای درمان انواع عفونت خود جدا اجتناب نمایند و حتما با پزشک متخصص مشورت کنند.

• نحوه عملکرد کیت غربالگری عفونت واژن چگونه است؟

در صورت تماس سر زردرنگ کیت با ترشحات واژن که اسیدیته غیر طبیعی دارند، سر زردرنگ کیت به رنگ آبی یا سبز تغییر رنگ می‌دهد. تغییر رنگ ایجاد شده لکه ای تیره‌رنگ را روی کیت ایجاد می‌کند که به راحتی روی پس زمینه زرد قابل تشخیص است.

• چرا باید در مورد واژینوز باکتریایی یا تریکومونیازیس نگران بود؟

در صورت عدم درمان، واژینوز باکتریایی یا تریکومونیازیس ممکن است به عفونت جدی اندام های تناسلی تحت عنوان بیماری التهابی لگن مبتلا شود. واژینوز باکتریایی یا تریکومونیازیس احتمالاً منجر به عوارض در زنان باردار، از جمله عفونت های جدی و زایمان زودرس شود. تریکومونیازیس همچنین می تواند خطر ابتلا یا انتشار سایر عفونت های مقاربتی را افزایش دهد.

• آیا واژینوز باکتریایی یا تریکومونیازیس مشابه عفونت قارچی درمان می شوند؟

خیر واژینوز باکتریای، در اثر رشد غیرطبیعی باکتری ها ایجاد شده و باید با آنتی بیوتیک های تجویزی درمان شوند. در حال حاضر هیچ درمان بدون نسخه ای برای واژینوز باکتریایی که مورد تایید FDA باشد، وجود ندارد.
تریکومونیازیس نوعی عفونت انگلی است و باید با آنتی بیوتیک های تجویزی درمان شود. در حال حاضر هیچ درمان بدون نسخه ای برای تریکومونیازیس مورد تایید FDA وجود ندارد.

چنانچه علائم ابتلا به عفونت قارچی دارید و حس می‌کنید به این بیماری مبتلا هستید یا سابقاً ابتلا به این بیماری برای شما تشخیص داده شده، می توانید یک داروی ضدقارچی بدون نسخه مانند را امتحان کنید. اگر این اولین تجربه ابتلای شما به عفونت قارچی است، برای مصرف دارو باید به متخصص مراقبت های بهداشتی مراجعه کنید.

سخن پایانی

در صورت عدم پیگیری عفونت واژن در بارداری می‌تواند برای سلامت جنین در حال رشد و مادر بسیار مضر باشد. از همین رو تشخیص به موقع عفونت می‌تواند از بروز خطرات جدی چون زایمان زودرس، مرده به دنیا آوردن جنین، سقط جنین و یا حتی انتقال عفونت به جنین و بروز مشکلات بینایی و شنوایی، اختلال در یادگیری، صرع و بروز ناتوانی‌های جسمی جلوگیری خواهد کرد.