آیا ارتباطی بین درد پا و سرطان رحم وجود دارد؟

یکی از بیماری‌های رایج در میان زنان سرطان رحم (سرطان آندومتر) می‌باشد که با رشد غیرطبیعی سلول‌ها در رحم و دهانه آن تحت تاثیر عوامل گوناگونی ایجاد می‌شود. با تشخیص به‌موقع سرطان رحم مانند بسیاری از سرطان‌های دیگر قابل‌درمان است، به‌شرط اینکه با علائم سرطان رحم آشنا باشید و شانس خود را برای درمان نتیجه‌بخش بالا ببرید.

یکی از علائم درد پا و سرطان رحم می‌باشد. اگرچه همة دردهایی که در ناحیه پا ایجاد می‌شوند نشان‌دهنده سرطان رحم نیستند، اما درد قسمت پایین‌تنه که توسط دکتر زنان متخصص سرطان رحم دلیلی دیگری برای آن تشخیص داده نشود، می‌تواند نشان‌دهنده سرطان دهانه رحم باشد. در ادامه به بررسی دقیق‌تر علائم و نشانه‌های این بیماری خطرناک می‌پردازیم.

درد پا و سرطان رحم و دلیل ایجاد آن چیست؟

رحم عضوی است که در لگن زنان قرار دارد و وظیفه آن محافظت از جنین تا زمان تولد است. این عضو در معرض ابتلا به سرطان‌های مختلفی همچون سرطان سارکوم، سرطان آندومتر و سرطان دهانه رحم قرار دارد که هر کدم علائم و درمان‌های مجزایی دارند.

پژوهش‌های پزشکی همچنان دلیل دقیق برای ابتلا به این بیماری ارائه نداده است. بااین‌حال معمولاً در سنین میان‌سال و دوران یائسگی ایجاد می‌شود، می‌تواند به دلیل برهم‌خوردن تعادل هورمون‌های بدن زنان باشد. دیابت و چاقی بیش از حد نیز از دیگر دلایل این سرطان عنوان شده است.

همه زنان، به‌جز آنهایی که عمل برداشتن رحم (هیسترکتومی) انجام داده‌اند، در خطر ابتلا به این سرطان قرار دارند. بالارفتن سطح هورمون استروژن در بدن خانم‌ها می‌توان به این نوع بیماری منجر شود.

عموماً سطح هورمون استروژن در شرایط مختلفی از جمله چاقی و اضافه‌وزن، مصرف برخی داروها جهت هورمون‌درمانی (HRT)، نداشتن زایمان، ابتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک، شروع قاعدگی در سن زیر 12 سالگی و دیر شروع‌شدن سن یائسگی بیشتر از حد نرمال خواهد بود و خطر ابتلا به سرطان رحم را بالا می‌برد. به میزانی که پریودهای بیشتری داشته باشید، رحم شما به شتر در معرض استروژن قرار دارد.

چه عواملی در ابتلا به درد پا و سرطان رحم نقش دارند؟

سرطان رحم با تغییرات سلولی در بافت این عضو آغاز می‌شود. ارتباط جنسی در سنین پایین، ارتباط جنسی با افراد مختلف، استفاده از قرص‌های ضدبارداری و عفونت ویروس پاپیلومای انسانی می‌تواند به ایجاد تغییر در بافت رحم منجر شود.

گونه‌های مختلف ویروس اچ پی وی (HPV) می‌تواند به ایجاد زگیل تناسلی، زگیل پوستی و سایر مشکلات غیرعادی پوست منجر شود و می‌تواند در سلول‌های دهانه رحم تغییراتی ایجاد کند و در نهایت به سرطان منجر شود.

نوع خاصی از ویروس اچ‌پی‌وی می‌تواند عامل ایجاد سرطان‌هایی مربوط به واژن، آلت تناسلی، مقعد، زبان و لوزه‌ها گردد. وجود عناصر ژنتیکی ناشی از اشکال خاص اچ‌پی‌وی در بافت رحم، نشان‌دهنده تغییرات سرطانی یا پیش سرطانی هستند.

علاوه بر این دخترانی که پیش از سن 16 سالگی یا در طول یک سال پس از شروع دوره پریودی خود، فعالیت جنسی را آغاز می‌کنند، بیش از سایرین در معرض خطر ابتلا به سرطان رحم قرار دارند. کشیدن سیگار و قلیان یکی دیگر از عوامل ابتلا به این سرطان رحم است.

زیرا مواد شیمیایی موجود در دود سیگار، روی سلول‌های دهانه رحم تاثیر گذاشته و موجب ایجاد تغییرات پیش سرطانی می‌گردند که با می‌توانند با گذر زمان به سرطان منجر شوند. زنانی که سیگاری می‌کشند در مقایسه با سایر زنان دو تا پنج درصد به سرطان دهانه رحم مبتلا می‌شوند.

قرص‌های ضدبارداری به‌خصوص اگر بیشتر از 5 سال استفاده شوند، ممکن است احتمال ابتلا به سرطان را در زنان افزایش دهد.

شایع‌ترین و رایج‌ترین علائم درد پا و سرطان رحم که باید بدانید!

در مراحل اولیه هیچ علامت خاصی ندارد و نوعی بیمار خاموش محسوب می‌شود. اما در حالت پیشرفته‌تر این بیماری با علائم مشخصی همراه است. بیشترین آمار حاکی از آن است که زنان سالمند و بانوانی در دوران یائسگی به میزان بیشتری با علائم سرطان رحم روبرو هستند، بااین‌حال ممکن است زنان جوان هم به بیماری مبتلا شوند. پس آشنایی با علائم این بیماری اهمیت زیادی دارد. رایج‌ترین علائم سرطان رحم به شرح زیر است:

قاعدگی غیرعادی و خونریزی

خونریزی قاعدگی باید طبیعی بوده و زندگی شخصی فرد را مختل نکند. چنانچه خونریزی وضعیت سنگینی داشته باشد و فرد به طور مکرر مجبور به مراجعه به سرویس بهداشتی و تعویض پد باشد باید به سرطان رحم شک کنید.

از سوی دیگر روند صحیح پریود این است که فرد ماهانه قاعدگی پیوسته داشته و نباید بین دو قاعدگی شاهد خونریزی میان‌دوره‌ای، بین دوره‌ای و لکه بینی باشد. توجه داشته باشید این مشکل در زنان در دوره باروری شایع‌تر است. چنانچه بعد از رابطه جنسی یا در دوران یائسگی خونریزی دارید باید این هشدارها را جدی بگیرید.

ترشحات آبکی و بد بوی واژینال

یکی دیگر از نشانه‌های ورم پا، ترشحات آبکی و بد بوی واژینال است. همان‌طور که می‌دانید اندکی ترشحات بدون بو و بدون رنگ در خانم‌ها طبیعی است، اما ترشحات بیش از حد طبیعی همراه با رنگ خاص و بوی بد ممکن است علائم این سرطان باشد.

درد مداوم در ناحیه کمر و لگن

در طول مدت پریودی، احساس درد در ناحیه کمر و لگن طبیعی است. اما اگر درد در این ناحیه به طور دائمی و در طولانی‌مدت باشد، می‌تواند از نشانه‌های سرطان رحم باشد که در این حالت بیمار باید به طور دقیق معاینه شود. بر اساس گفته “Unity Point Health” با رشد و پیشرفت سرطان، به اعصاب موجود در دیواره لگن فشار وارد شده و منجر به درد پا می‌گردد.

وجود درد در زمان برقراری رابطه جنسی

زمانی که در حین رابطه جنسی درد دارید باید به این علامت مشکوک شوید. زیرا درصورتی‌که در بافت دهانه رحم توموری رشد کرده باشد می‌توان موقع برقراری رابطه جنسی به درد و گاهی خونریزی منتهی شود. البته ممکن است دلیل ایجاد درد در هنگام رابطه جنسی، عفونت رحم باشد که در این صورت جای نگرانی نیست و با مراجعه به پزشک و مصرف دارو قابل‌درمان است.

نداشتن میل به غذا و کاهش وزن بدون دلیل

یکی دیگر از نشانه‌های سرطان رحم، بی‌اشتهایی و کاهش وزن می‌باشد. چنانچه فرد بدون ورزش و رژیم غذایی، وزن کم کند باید مورد بررسی پزشکی قرار بگیرد.

خستگی مفرط و کم‌خونی

یکی از نشانه‌های رایج سرطان رحم، خستگی و کم‌خونی بیش از حد است، زیرا براثر سرطان رحم گلبول‌های قرمز کاهش‌یافته و منجر به کم‌خونی می‌شود و در بیمار احساس خستگی و افت انرژی رخ می‌دهد. توجه داشته باشید که خستگی زمانی از نشانه‌های سرطان است که با علائم دیگر همراه باشد.

ورم پا و سرطان رحم

این دو نوع می‌توانند با هم در ارتباط باشند. زیرا ممکن است سرطانی به غدد لنفاوی پا گسترش پیدا کنند و در این حالت با کاهش جریان خون منتهی به پا تجمع مایع پا متورم شده و بیمار در این ناحیه احساس درد می‌کند.

احساس درد در حین ادرار و بی‌اختیاری ادرار

زمانی که سرطان رحم به بافت‌های مجاور نیز سرایت می‌کند، ممکن است بیمار ادرار دردناکی همراه با سوزش داشته باشد. همچنین بی‌اختیاری ادرار، وجود خون درد ادرار و ظاهر ادرار غیرعادی می‌توانند هشدارهایی برای ابتلا به سرطان رحم باشند که باید به پزشک مراجعه کنید.

تشخیص به‌موقع درد پا و سرطان رحم چه تأثیری در روند درمان دارد؟

مثل هر سرطان دیگری، تشخیص به‌موقع سرطان رحم نیز گامی مهم در درمان موفقیت‌آمیز این بیماری خواهد بود. زمانی که تغییرات پیش سرطانی که تنها سطح کوچکی از رحم را تحت تاثیر قرار داده‌اند، درمان می‌شوند. نتیجه نهایی درمان بسیار بهتر از زمانی خواهد بود که سرطان بخش بزرگی از رحم را درگیر و به سایر بافت‌ها منتقل شده است.

با استفاده گسترده و نظم از آزمایش پاپ‌اسمیر (تست پاپانیکولا) و آزمایش اچ‌پی‌وی، تشخیص سرطان رحم در مراحل اولیه انجام می‌شود. در طول این آزمایش از سطح دهانه رحم، سلول‌هایی برای بررسی ناهنجاری‌ها برداشته می‌شوند. درصورتی‌که بررسی بافت رحم زیر میکروسکوپ غیرطبیعی باشد، پزشک بررسی‌های دقیق‌تری انجام می‌دهد.

روش‌های شناسایی درد پا و سرطان رحم

خوشبختانه با پیشرفت علم پزشکی ابزارهای گوناگونی برای تشخیص بیماری ارائه شده‌اند. یکی از این روش‌ها کولپوسکوپی که روشی مشابه بررسی لگن است. زمانی که نتیجه تست پاپ‌اسمیر بیمار مشکوک، اما معاینات بدنی طبیعی باشد، این تست انجام شده و دهانه رحم به کمک کولپوسکوپ بررسی می‌شود.

برای انجام این روش تمام ناحیه دهانه رحم با اسید استیک یا یک‌رنگ بی‌خطر رنگی می‌شود تا سلول‌های غیرعادی بهتر دیده شوند. سپس این نواحی بیوپسی می‌شوند. این دستگاه قابلیت این را دارد که دهانه رحم را 8 تا 15 برابر بزرگ‌تر کند و کمک می‌کند تا بافت‌های غیرطبیعی که ممکن است نیازمند بیوپسی باشند، راحت‌تر نمایان شوند.

با این روش که عموماً در مطب زنان انجام می‌شود، سرطان تهاجمی مشخص می‌شود. سونوگرافی ترنس واژینال (TVU) از دیگر روش‌های تشخیص سرطان است. در این روش دکتر متخصص اسکنر میله‌ای کوچکی را داخل واژن بیمار قرار می‌دهد تا بتواند عکسی دقیق از تغییرات ضخامت لایه پوشاننده رحم تهیه کرده و احتمال وجود سلول سرطانی در رحم را بررسی کند.

روش دیگر برداشتن الکتریکی با حلقه (LEEP) می‌باشد و در مطب پزشک قابل‌انجام است. در این روش با استفاده از یک حلقه سیم الکتریکی از بافت دهانه رحم نمونه‌برداری می‌کنند. روش دیگر کونیزاسیون یا مخروط برداری است. این روش در حالتی که بیمار در اتاق عمل و در حالت بیهوشی قرار دارد انجام می‌شود و طی عمل بخشی از دهانه رحم به‌صورت مخروطی برداشته می‌شود. به کمک این روش می‌توان نوع سلول‌ها و میزان پیشرفت آنها در بافت‌های رحم را به‌خوبی شناسایی و مشخص کرد. به کمک این روش‌ها پزشک قادر خواهد بود با تشخیص دقیق عارضه و سطح پیشرفت آن بهترین درمان را برای بیمار در نظر بگیرد.

چه درمان‌هایی برای درد پا و سرطان رحم وجود دارد؟

برای درمان راه‌های متفاوتی وجود دارد که پزشک باتوجه‌به پیشرفت سلول‌های سرطانی یک یا ترکیبی از چند روش را برای بیمار در نظر می‌گیرد. این روش‌ها شامل برداشتن کامل غده سرطانی به کمک جراحی یا درمان‌های دارویی می‌باشد که در ادامه دقیق‌تر به بررسی هر روش می‌پردازیم.

هورمون‌درمانی

چنانچه به دلیل افزایش هورمون‌ها مثل هورمون استروژن در بدن و ایجاد اختلال در هورمون‌های بدن فرد دچار سرطان رحم شود، برای درمان از روش هورمون‌درمانی استفاده می‌کنند. ازاین‌رو این روش در مقایسه با سایر روش‌های درمانی کاربرد کمتری دارد.

در این روش با تجویز قرص پروژسترون مصنوعی بیمار پزشک تلاش می‌کند هورمون‌های بدن را کم کند. با این کار سلول‌ها سرطانی که توسط هورمون‌ها تغذیه می‌شوند، به دلیل کاهش هورمون از کار می‌افتند. همچنین به کمک هورمون‌درمانی می‌توان در مواقعی برای سرطان رحم پیشرفته هم اثربخش باشد.

با کمک این روش می‌توان از وخامت و شدن سرطان تا حدودی کاست و با کوچک‌شدن تومور سرطانی میزان گسترش آن آرام شود. از عوارض ناشی از هورمون‌درمانی باید به افزایش وزن، گرفتگی عضلات و تهوع اشاره کرد.

هیستروکتومی (برداشتن رحم)

روش درمانی مناسب برای سرطان رحم عمل جراحی هیستروکتومی (برداشتن رحم) یا النگو اوفورکتومی (برداشتن لوله‌های فالوپ و تخمدان‌ها) می‌باشد. پزشک در حین جراحی با بررسی نواحی اطراف رحم علائم پیشرفت و مرحله سرطان را بررسی و به‌منظور آزمایش‌های بیشتر از غدد لنفاوی هم نمونه می‌گیرد.

در روش هیستروکتومی بیمار برای همیشه امکان بچه‌دارشدن را از دست می‌دهد. به همین علت استفاده از این روش برای زنان یائسه بیش از زنان جوان رایج است.

جراحی

روش جراحی در اولین مراحل سرطان ممکن است با صلاح دید پزشک انجام شود. در مراحلی که سرطان هنوز پیشرفت زیادی نداشته پزشک با تخلیه اول رحم همراه با تخمدان و لوله‌های فالوپ مانع گسترش سلول‌های سرطانی می‌شود.

در این روش برشی در میانه شکم بیمار به‌منظور نمونه‌برداری از نواحی نزدیک رحم شکل می‌گیرد تا بتوان میزان پیشروی سرطان را تشخیص داد. در برخی موارد حین جراحی ممکن است از لاپاروسکوپی نیز استفاده شود.

پس از این جراحی لازم است بیمار چه در بیمارستان و چه در منزل دوره استراحت کامل را طی کند و بعد از بهبود به‌منظور تقویت اندام تمریناتی انجام دهد تا مانع ایجاد لخته در بدن گردد. برای جراحی در مرحله دو و سه پزشک با استفاده از هیسترکتومی رادیکال (کامل) سایر بخش‌ها مانند قسمت بالای واژن و گره‌های لنفاوی را تخلیه می‌کند.

پزشک ممکن است برای نتایج بهتر در رمان بیمار از روش‌های شیمی‌درمانی و پرتودرمانی هم استفاده کند. اگر سرطان رحم از نوع چهار باشد پزشک به کمک عمل دبالکینگ بافت سرطانی را خارج می‌کند.

شیمی‌درمانی

شیمی‌درمانی روشی است که در آن نوعی داروی خاص وارد بدن بیمار می‌شود تا علائم سرطان کاهش‌یافته و از انتشار آن جلوگیری شود. عموماً این روش زمانی استفاده می‌شود که فرد در مرحله سه یا چهار سرطان رحم باشد.

در مواردی پس از جراحی از شیمی‌درمانی استفاده می‌شود تا مانع بازگشت مجدد سرطان گردند. شیمی‌درمانی به‌صورت دوره‌ای انجام می‌شود و عوارضی همچون حالت تهوع و استفراغ، خستگی و ضعف بدن، کاهش ایمنی بدن و ریزش مو به همراه دارد.

پرتودرمانی

اغلب پرتودرمانی زمانی استفاده می‌شود که احتمال بازگشت سرطان وجود دارد و به کمک این روش مانع رشد و گسترش مجدد سرطان می‌شوند. معمولاً پرتودرمانی برای 5 روز در هفته و به مدت 4 هفته متوالی انجام می‌شود و به دو روش صورت می‌گیرد. حالت اول پرتودرمانی داخلی (براکی‌تراپی) می‌باشد که پرتوهای درمانی با استفاده از یک لوله پلاستیکی وارد رحم می‌شوند.

این روش باتوجه‌به نوع سرطان ممکن است با دوز پایین، متوسط یا بالا اجرا شود. دومین روش پرتودرمانی خارجی است که پرتوهای درمانی با استفاده از یک دستگاه مخصوص به ناحیه لگن منتقل می‌شوند.

گاهی به تشخیص پزشک هر دو روش پرتودرمانی به طور هم‌زمان برای بیمار انجام می‌شود. مثل اختلالات روده، ریزش مو، قرمزی و زخم شدن پوست در نواحی از عوارض رایج این روش هستند.

راه‌های پیشگیری از درد پا و سرطان رحم

به کمک راهکارهای متعدد تا حدودی می‌توانید از ابتلا به بیماری جلوگیری کنید. بااین‌حال نباید فراموش کنید که هیچ روش پیشگیری قطعی وجود ندارد و نمی‌تواند احتمال ابتلا به این بیماری را سفر کند.

اما به کمک برخی روش‌ها مثل ورزش منظم و حفظ تناسب‌اندام، استفاده از قرص‌های جلوگیری از بارداری، چکاپ منظم و متوالی زیر نظر متخصص، مراجعه سریع به پزشک در صورت مشاهده علائم و آشنایی با هورمون‌درمانی می‌تواند به کاهش ابتلا به این بیماری خطرناک کمک کند.

سخن پایانی

درد پا و سرطان رحم از دسته سرطان‌های قابل‌درمان است، به شرطی که به‌موقع و در مراحل شروع بیماری تشخیص داده شود. بر اساس گزارش‌های انجمن سرطان آمریکا به میزانی که غربالگری با استفاده از تست سرطان در حد بالاتری انجام شود، میزان مرگ‌ومیر ناشی از سرطان رحم کاهش می‌یابد.

بنابراین، انجام منظم آزمایش‌های پاپ‌اسمیر را جدی بگیرید، زیرا یکی از مؤثرترین روش‌ها برای تشخیص سلول‌های در معرض خطر سرطانی شدن است. آشنایی با نشانه‌‌های سرطان رحم، زدن واکسن اچ‌پی‌وی و انجام دوره‌ای آزمایش‌های غربالگری می‌توانید به میزان قابل‌توجهی خطر ابتلا به این بیماری را کاهش دهید.