زخم دهانه رحم خطرناک است؟ این مشکل در واقع یکی از مشکلات جدی و نگرانکنندهای است که بسیاری از زنان ممکن است با آن مواجه شوند. این وضعیت به دلیل التهاب یا آسیب به بافت دهانه رحم، عفونت های غیر ویروسی و عفونتهای ویروسی(مانند زگیلها) و سرطان ایجاد میشود و در صورت بیتوجهی، میتواند به عوارضی خطرناک مانند عفونتهای مزمن، ناباروری، یا حتی سرطان رحم منجر شود. بسیاری از زنان بدون اطلاع از شدت این بیماری به زندگی روزمره خود ادامه میدهند، اما آیا میدانید زخم دهانه رحم میتواند تهدیدی خاموش برای سلامتی شما باشد؟
خبر خوب این است که با مراجعه به دکتر زنان متخصص سرطان رحم و دریافت مشاوره تخصصی، میتوان این مشکل را شناسایی و بهموقع درمان کرد. در این مقاله، به بررسی علل، نشانهها و خطرات زخم دهانه رحم میپردازیم و روشهای موثر درمان و پیشگیری از این بیماری را توضیح میدهیم تا بتوانید با خیالی آسوده سلامت خود را حفظ کنید.
فهرست مطالب
زخم گردن رحم چیست؛ چقدر خطرناک است و علائم آن کدامند؟
بافتهای دهانه رحم، بخشی که رحم را به واژن متصل میکنند، ممکن است دچار التهاب و تغییراتی شوند. یکی از بیماریهایی که براثر این تغییرات ایجاد میشود زخم دهانه رحم نام دارد. زخم برای این بیماری یک اصطلاح است و به این معنا نیست که گردنه رحم، زخمی شده است. در حقیقت منظور از زخم دهانه رحم، برگشت یا بیرون آمدن مخاط گردنه رحم است که زنان باردار و خانمهای جوان دیده میشود و یک مورد طبیعی و بیولوژیکی میباشد. اما گاهی این بیرون زدگی همراه با التهاب است که ممکن است نگران کننده باشد. در مواردی که التهاب برگشت مخاط خفیف است، نیاز به درمان ندارد ویا با درمانهای ساده درظرف چند ماه درمان میشود.
اما در مواردی زخم گردن رحم خطرناک است و ممکن است به سرطان تبدیل شود. بنابراین تشخیص دقیق نوع زخم از اهمیت بالایی برخوردار است. نوعی پیشرفته این بیماری براثر عفونت ایجاد میشود و نشانههای آن به یکباره خودنمایی میکنند. آمارها حاکی از آن است که تقریبا نصف زنان بالغ در طول عمر خود حداقل یکبار به این بیماری مبتلا شدهاند. بنابراین باید مرتب نزد پزشک بروید و سلامت رحم خود را بررسی کنید.
زخم دهانه رحم از دسته بیماریهای دستگاه تناسلی بانوان است که در بیشتر موارد علامت و نشانه ای ندارد و ممکن است پزشک هنگام بررسی لگن برای بیماری دیگر متوجه وجود التهاب در این ناحیه شود. با این حال اگر دچار زخم و التهاب دهانه رحم باشید ممکن است علائمی مثل افزایش ترشحات واژن همراه با تغییر رنگ به زرد یا خاکستری با بوی بد، افزایش تعداد دفعات ادرار، داشتن خونریزی و لکه بینی بین دو قاعدگی، درد در زمان رابطه جنسی و خونریزی واژن پس از اتمام رابطه جنسی در شما نمایان شود. در موارد بسیار نادر بیمار در زیر شکم و ناحیه لگن ممکن است درد شدیدی احساس کند.
در صورت مشاهده هر یک از علائم گفته شده باید سریعا به پزشک متخصص باتجربه مراجعه کنید تا با بررسی دقیق لگن و دهانه رحم علت علائم را تشخیص دهد. در مراحل بعد پزشک برای بررسیهای تکمیلی سونوگرافی واژینال و تست پاپ اسمیر باید انجام دهد. زیرا پاپ اسمیر از روشهایی است که التهاب گردنه رحم را با دقت نسبتا بالایی نشان میدهد.
دلیل ایجاد زخم گردن رحم چیست؟
زخمهای دهانه رحم ممکن است براثر دلایل متعددی در بدن زنان ایجاد میشوند که پزشکان این دلایل را به دو دسته عمده عفونی و غیر عفونی تقسیم میکنند:
دلایل عفونی
عفونت تنها فاکتوری است منجر به ایجاد زخم گردنه رحم حاد میشود. با رسیدن باکتریها و ویروسها به این ناحیه دهانه رحم ملتهب شده و تغییراتی در بدن بیمار رخ میدهد. اغلب عفونتها از طریق نزدیکی انتقال مییابند. شایعترین بیماریهای عفونی که از طریق روابط جنسی پُر خطر و محافظت نشده منتقل میشوند، شامل سوزاک، تبخال تناسلی، ویروس اچ پی وی، کلامیدیا، مایکوپلاسما تناسلی و تریکومونیازیس است. شایان ذکر است کلامیدیا که نوعی عفونت قارچی است در چهل درصد موارد علت ایجاد زخم دهانه رحم در زنان عنوان شده است. اگر میخواهید بدانید زخم دهانه رحم چه موقع خطرناک است، باید به شما بگوییم زمانیکه علت این بیماری عفونت باشد، خطرناک است و باید تحت درمان باشید.
دلایل غیر عفونی
از دیگر دلایل ایجاد زخم دهانه رحم عوامل شیمیایی یا تحریکهای فیزیکی هستند که منجر به واکنشهای آلرژیک و ایجاد زخم دهانه رحم میشوند. ممکن است بدن شما به کلاهک دهانه رحم، دیافراگم یا تاپون واکنش نشان داده و زخم و التهاب ایجاد شود. پرتو درمانی و بیماریهای التهابی سیستمیک میتواند یکی دیگر از دلایل غیرعفونی این بیماری باشند. زمانکه هورمونهای بدن تغییر کرده و سطح استروژن نسبتا پایین و پروژسترون بالا است، عارضه التهاب دهانه رحم رخ میدهد. استفاده از مواد بهداشتی زنانه معطر نیز میتواند به ایجاد التهاب و زخم دهانه رحم منجر شود.
روشهای تشخیص زخم گردنه رحم چیست؟
برای تشخیص دقیق علت ایجاد علائم ابتدا پزشک در ارتباط با سوابق و روابط جنسی میپرسد و بررسیهای لازم برای کشف بیماریهای مقاربتی را انجام میدهد. برای اینکار ابتدا ابزاری درون واژن قرار میگیرد تا پزشک بتواند به راحتی هر گونه نشانه تورم، حساسیت و بیماری التهاب لگن را در واژن و دهانه رحم بررسی کند.
در مرحله بعد پزشک اقدام به نمونهبرداری میکند. برای انجام نمونه برداری و تست پاپ اسمیر پزشک از مایع دهانه رحم و واژن نمونه میگیرد و برای تشخیص عفونت به آزمایشگاه میفرستد. ممکن است برای بررسی دقیقتر رحم، تخمدان و تشخیص زخم پزشک سونوگرافی و کونولوسکوپی انجام دهد. به کمک این دو روش سلولهای غیر عادی و مشکوک قابل تشخیص هستند. چنانچه فکر میکنید علائمی دارید که مکن است به زخم دهانه رحم مبتلا باشید، حتما برای تشخیص دقیق به پزشک مراجعه کنید.
روشهای درمانی زخم دهانه رحم
نکته حائز اهمیت این که جهت درمان زخم دهانه رحم روشهای گوناگونی وجود دارد که پزشک باتوجه به سن بیمار، سوابق پزشکی، شدت علائم بیماری بهترین روش را برای بهبود سریع انجام میدهد. در صورتیکه زخم براثر واکنشهای آلرژیک به محصولات بهداشتی زنانه یا محصولات جنسی مثل جنس کاندوم یا اسپرمکشها ایجاد شده باشد، پزشک تنها به شما توصیه میکند از این مواد حساسیتزا استفاده نکنید تا علائم زخم از بین برود. اما اگر علت ایجاد زخم عفونت باشد، لازم است اقدامات درمانی صورت بگیرد که راههای درمانی مختلف وجود دارد که باتوجه به شدت بیماری استفاده میشوند:
درمان دارویی
عموما پزشکان برای ازبین بردن عفونت مقاربتی و درمان زخم دهانه رحم استفاده از داروهای آنتی بیوتیک را توصیه میکنند. برای درمان بیماریهایی مثل سوزاک، کلامیدیا و واژینوز باکتریایی پزشک مصرف آنتی بیوتیک را تجویز میکند. در مدتی که بیماری تشخیص داده شده تا انجام درمان کامل، بهتر است برای پیشگیری از سرایت عفونت به شریک جنسیتان و کاهش طول درمان از برقراری رابطه جنسی خودداری کنید. پرکاربردترین انواع آنتیبیوتیک که برای درمان زخم دهانه رحم و از بین بردن باکتریها تجویز میشوند قرصهای مترونیدازول، آزیترومایسین و آناهیل، پماد کلوتریمازول، اریترومایسین، دالاواگ، ژل واژینال و ژل رویال و امپول جنتامایسین هستند.
در صورتی که بیمار مبتلا به تبخال تناسلی باشد و این موضوع منجر به التهاب دهانه رحم شده باشد، زخم گردنه رحم خطرناک است و پزشک برای درمان از داروهای ضد ویروسی استفاده میکند تا علائم بیمار کاهش یابد. برای خانمهای یائسه مبتلا به زخم دهانه رحم معمولا پزشک داروهای هورمونی تجویز میکند. زیرا تغییرات هورمونی در دوران یائسگی اصلیترین عامل بروز زخم گردنه رحم است.
فریز یا انجماد زخم گردنه رحم
یکی از روشهای درمانی که برای از بین بردن زخم گردنه رحم مورد استفاده قرار میگیرد روش فریز یا انجماد است. در صورتی که دلیل التهاب، وجود سلولهای پیش سرطان یا سرطان دهانه رحم تشخیص داده شود، متخصص از روش انجماد برای از بین بردن سلولها و بافتهای غیرعادی استفاده میکند. عوارضی همچون داشتن احساس درد و گرفتگی زیر شکم و لگم، خونریزی، ورم و قرمزی پس از انجام این عمل قابل مشاهده است که نگران کننده نیست و پس از مدتی ناپدید میشود.
لیزر درمانی برای زخم گردن رحم
لیزر درمانی یا سوزاندن زخم روش دیگری است که پزشک برای نابود کردن سلولهای غر نرمال استفاده میکند تا امکان رشد برای سلولهای سالم و طبیعی فراهم شود. این روش درمان یعنی استفاده از لیزر با بی حسی موضعی با یک جلسه در مطب پزشک انجام میشود. پس از اتمام درمان ممکن است عوارض جانبی مثل خونریزی واژینال تجربه کنید که جای نگرانی نیست. زیرا این علام محدود بوده و در مدت بسیار کوتاهی برطرف میشود.
درمان خانگی و طب سنتی زخم گردن رحم
اگر دلیل ایجاد زخم دهانه رحم عفونت باشد، درمانهای خانگی به تنهایی نمیتوانند برای بهبود زخم موثرباشند، زیرا عفونت باید با آنتی بیوتیک درمان شود و درمانهای خانگی میتوانند اندکی به کاهش علائم و درد بیمار کمک کنند. اما اگر به التهاب مزمن مبتلا هستید معمولا پزشک راهکارهای خانگی را به بیمار توصیه میکند. مثلا بهتر است از لباس زیر نخی و گشاد استفاده کنید تا در ناحیه تناسلی رطوبت کمتری ایجاد شود.
استفاده از ماست پروبیوتیک و سایر مکملهای پروبیوتیک نیز میتواند موثر باشد، زیرا پروبیوتیکها باکتریهای سالمی هستند که به درمان واژینوز باکتریایی کمک میکنند. با افزایش مصرف سیر در دوره درمان، روند بهبود را سرعت ببخشید، زیرا سیر خواص آنتی باکتریالی دارد. مصرف چای سبز میتواند تاثیر زیادی در سلامت واژن و دهانه رحم داشته و خطر ابتلا به سرطان تخمدان و رحم را کاهش دهد. از محرکهای آلرژیزا مثل مواد بهداشتی معطر و لوازم جنسی استفاده نکنید تا التهاب کاملا از بین برود. درمان گیاهی و استفاده از طب سنتی میتواند به درمان زخم دهانه رحم کمک کند، اما فراموش نکنید که این راه درمان باید با مشورت پزشک انجام شود. بسیاری از گیاهان دارویی خواص ضد قارچ و باکتریایی دارند که به بهبود زخم کمک میکنند. عسل نیز به علت خاصیت آنتی باکتریال میتواند برای درمان مفید باشد.
در زخم سرویکس عوامل خطرزا کدامند؟
برخی از بانوان بیشتر از سایر زنها در معرض خطر ابتلا به زخم دهانه رحم هستند. این افراد باید نسبت به کوچترین تغییر در ناحیه تناسلی خود حساس بوده و در دورههای منظم معاینات لنگی انجام دهند. زیرا زخم دهانه رحم پس از درمان ممکن است مجددا ایجاد شوند. زنانی که رابطه جنسی محافظت نشده دارند، زنانی که شرکای جنسی متعدد دارند، زنانی که از سن پایین آمیزش جنسی داشتهاند و زنانی که سوابق بیماری یا ابتلا به عفونت مقاربتی دارند، بیشتر از سایر زنان در خطر ابتلا به زخم دهانه رحم قرار دارند.
احتمال ابتلا به زخم دهانه رحم با انجام چند راهکار ساده بسیار کاهش مییابد. برای نمونه برای پیشگیری از انتقال عفونت از کاندوم با کیفیت و بطور صحیح استفاده کنید. در صورتی که همسرتان به زخم تناسلی مبتلاست یا از آلت تناسلی خود ترشحات غیر طبیعی دارد، از داشتن رابطه جنسی اجتناب کنید. چنانچه مبتلا به مرض قند هستید، حتما بیماری خود را کنترل و قند خونتان را مدام بررسی کنید. زخم دهانه رحم در صورتی که درمان نشود، میتواند به رحم و لولههای متصل به آن تاثیر گذاشته و در آینده روی باروری زن تاثیر نامطلوب داشته باشد و در نهایت به مشکلات ناباروری تبدیل شده و منجر به نازایی شود. در نتیجه توجه به راههای پیشگیری در کاهش خطر بسیار موثر هستند
خطر سقط جنین و زخم گردنه رحم در بارداری!
چنانچه، گردنه رحم شما در دوران بارداری با این بیماری درگیر شود زخم گردنه رحم خطرناک است. زیرا میتواند به سقط جنین و زایمان زودرس منجر شود و در آینده احتمال ناباروری به همراه دارد. بنابراین اگر در دوران بارداری به زخم دهانه رحم مبتلا شدید باید این موضوع را جدی را گرفته و برای درمان اقدام کنید. از آنجایی که زنان در دوران بارداری ممنوعیت مصرف دارو دارند و به دلیل حفظ سلامت امکان استفاده از برخی روشهای درمانی وجود ندارد، میتوانید با مصرف مواد غذایی طبیعی به درمان خود کمک کنید.
کدو حلوایی از مواد غذایی است که با تقویت سیستم دفاعی بدن، به درمان عفونت کمک میکند و احتمال ابتلا به سرطان را به حداقل میرساند. گوجه فرنگی پخته شده و گریپ فروت به دلیل داشتن لیکوپن به درمان التهاب کمک کرده و برای درمان افراد مبتلا به ویروس اچپیوی نیز مفید هستند. کرم بروکلی دارای ویتامین ب است که به حفظ سلامت دستگاه تناسلی زنان بویژه در دوران بارداری کمک میکند.
سخن پایانی
زخم دهانه رحم خطرناک است و نباید آن را نادیده گرفت. این مشکل میتواند زمینهساز بیماریهای جدیتری مانند عفونتهای مقاوم یا حتی سرطان دهانه رحم شود، اگر بهموقع تشخیص داده نشود. اهمیت این مسئله زمانی بیشتر میشود که بدانید بسیاری از زنان علائم اولیه این بیماری را نمیشناسند و از خطراتی که ممکن است سلامتشان را تهدید کند، بیخبر هستند.
این نگرانی طبیعی است، اما خبر خوب این است که راهحلهایی موثر و قابلدسترس وجود دارد. کلینیک ما، با تیمی از پزشکان متخصص سرطان رحم و تجهیزات پیشرفته، آماده است تا در مسیر تشخیص و درمان به شما کمک کند.
اکنون زمان اقدام است. اگر علائمی دارید یا نگران سلامت خود هستید، کافی است اولین قدم را بردارید و با ما تماس بگیرید. ما در کنار شما هستیم تا با ارائه راهکارهای دقیق و علمی، نگرانیهایتان را برطرف کنیم. به یاد داشته باشید، مراقبت از سلامتیتان بزرگترین سرمایهگذاری شماست. آیندهای سالم و آرام را با انتخاب درست امروز برای خود تضمین کنید.