سرطان دهانه رحم درمان دارد؟ آیا با درمان سرطان دهانه رحم بیمار نابارور میشود؟ تمامی این سوالات و بسیاری سوالات دیگر ممکن است برای هر بیمار یا فردی که یکی از اعضای خانواده او به این بیماری خطرناک مبتلا است ایجاد شود. اگرچه بیماری سرطان رحم یکی از شایعترین بیماریها در بین زنان است و ممکن است در موارد بسیار شدید کشنده باشد اما خبر خوب اینکه سرطان دهانه رحم قابل درمان دارد اگر در مراحل اولیه تحت نظر دکتر زنان متخصص سرطان رحم باشید به موقع تشخیص داده میشود. حتی با انجام غربالگریهای دورهای و به موقع میتوانید از بروز این بیماری جلوگیری کند یا روند پیشرفت آن را با درمانهای موجود به صفر برسانید. که ما در این مقاله روشهای درمان آن را بررسی خواهیم کرد.
فهرست مطالب
- نگاهی به سرطان دهانه رحم، و درمان سرطان دهانه رحم
- گلدن تایم درمان، آیا سرطان دهانه رحم میتوان درمان شود؟
- درمان سرطان دهانه رحم و روشهای درمان پیش سرطان
- درمان سرطان دهانه رحم به روش جراحی برداشتن رحم رادیکال
- درمان سرطان دهانه رحم و روش جراحی تراکلکتومی
- آیا به روش جراحی لگن، سرطان دهانه رحم قابل درمان است؟
- نابود کردن غدد لنفاوی مجاور، سرطان دهانه رحم
- درمان سرطان دهانه رحم با روش پرتو درمانی
- عوارض جانبی درمان با روش پرتو درمانی
- استفاده از شیمی درمانی برای درمان سرطان دهانه رحم
- مراقبتهای خانگی سرطان دهانه رحم
- سخن پایانی
نگاهی به سرطان دهانه رحم، و درمان سرطان دهانه رحم
قبل از هر چیز باید گفت گردن یا دهانه رحم قسمتی از دستگاه تولید مثل زنان است که رحم را به واژن متصل میکند. سلولهای غیرطبیعی و بدخیم در این بخش از بدن میتوانند رشد کنند و به سرطان تبدیل شوند. در سراسر جهان هر سال نزدیک به پانصد و بیست و هشت هزار زن به سرطان دهانه رحم مبتلا میشود و نگرانی آنها این است که آیا سرطان دهانه رحم درمان میشود؟ در طی 30 سال گذشته غربالگری مدیریت شده تعداد فوتیها توسط این سرطان را به بیش از پنجاه درصد کاهش داده است. در رابطه با اینکه سرطان دهانه رحم قابل درمان دارد یا خیر باید بدانید که یکی از قابل پیشگیریترین سرطانها، سرطان سرویکس یا دهانه رحم است. در نتیجه با بکارگیری واکسیناسیون و غربالگری و درمان این عارضه 100 درصد قابل اجتناب میباشد. همانگونه که از اسم این بیماری مشخص است سرطان در سلولهای دهانه رحم بروز میدهد. قسمتی از دستگاه تناسلی زنانه که رحم را به واژن وصل میکند دهانه رحم یا گردن رحم نام دارد. طبق گزارشات اعلام شده در اغلب کیسهای سرطان دهانه رحم علت ابتلا به سرطان وجود عفونت ناشی از نمونه خاص ویروس اچ پی وی بوده است. برای درمان این سرطان آزمایشی موثری به اسم پاپ اسمیر (Pap test) است که حتما باید انجام شود. هدف این غربالگیری پیدا کردن تغییرات سلول پیش از تبدیل به تودههای سرطانی است. معمولا سرطان دهانه رحم یا سرویکس خیلی کند پیشرفت و رشد میکند. میزان جدی بودن این بیماری به اندازه و گسترش آن و سلامت عمومی شما وابسته است. برای درمان سرطان دهانه رحم مختلفی وجود دارد که هر یک از روشها به مرحله آن بستگی دارد. درمانهای اصلی این بیماری عبارتند از: جراحی،شیمی درمانی و پرتودرمانی. گاهی اوقات پزشکان از راههای دیگری برای درمان نیز استفاده میکنند برای مثال برخی از پزشکان از درمان دارویی هدفمند کمک میگیرند. پیش از انتخاب روش درمان در رابطه با تاثیر درمان بر زندگی خود و تصمیم بارداری در آینده حتما با پزشک خود مشورت کنید.
گلدن تایم درمان، آیا سرطان دهانه رحم میتوان درمان شود؟
اگر تشخیص این سرطان در مراحل اولیه انجام شود درمان آن راحت است. در این شرایط میتوان فقط دهانه رحم را درآورد. در حالی که بیماری پیشرفت کرده باشد میتوان تمام رحم را خارج کرد. در مراحل اولیه این سرطان و خارج کردن دهانه رحم یا رحم به شیمی درمانی و رادیوتراپی نیازی نیست. بنابراین بیشتر مواقع در حالتی که ابتلا به این سرطان در مراحل اولیه مشخص شود سرطان دهانه رحم درمان دارد. در نهایت عمر فرد مبتلا بیشتر خواهد شد و نشانههای مرتبط با این بیماری کنترل میشوند. یکی از نشانههای این بیماری خونریزی از واژن و درد است. روش درمانی که در این حالت وجود دارد به گونهای روش مراقبتی میباشد تا فرد مبتلا در سالهای باقی مانده از عمرش درد کمتری تحمل کند و بتواند زندگی با کیفیت مطلوبی را تجربه کند.
درمان سرطان دهانه رحم و روشهای درمان پیش سرطان
برای درمان پیش سرطانهای دهانه رحم یا سرویکس از دو روش سرما درمانی و جراحی میتوان استفاده کرد. در روش سرما درمانی بافت رحم را با استفاده از دمای پایین و سرد یا با لیزر به جای برداشتن از بین میبرند. در حالی که در روش جراحی در توده سرطانی شکاف ایجاد کرده و با نابود کردن توده به درمان این سرطان کمک میکنند.
روش سرما درمانی برای درمان سرطان دهانه رحم
روش سرما درمانی نوعی ریشه کنی یا فرسایش است که در این روش در مطب دکتر یا کلینیک قابل اجرا است پروب فلزی سردی بطور مستقیم روی دهانه رحم قرار میدهند و با منجمد کردن سلولهای پیش سرطانی و غیر طبیعی آنها را نابود میکنند. پس از استفاده از این روش امکان دارد برای چندین هفته بعد از عمل ترشحات قهوهای آبکی مشاهده کنید.
استفاده از لیزر برای درمان سرطان دهانه رحم
در روش لیزری برای سوزاندن و از بین بردن سلولهای پیش سرطانی پرتو لیزری را از طریق واژن هدایت میکنند. این درمان هم میتواند در مطب پزشک با بیحسی موضعی انجام شود هم در اتاق عمل با بیهوشی زیرا درمان سرطان رحم به روش لیزر ناراحتی و درد بیشتری نسبت به سرما درمانی دارد.
درمان سرطان دهانه رحم به روش سازگار کردن
دیس پلازی دهانه رحم یا نئوپلازی داخل اپیتلیال دهانه رحم (Cervical intraepithelial neoplasia ) یا به اختصار «CIN» حالتی است که سلولهای دهانه رحم رشد غیر عادی دارند و احتمال دارد به تودههای سرطانی تبدیل شوند که برای درمان اغلب پزشکان جراحی کونیزاسیون را انتخاب میکنند. در طول انجام این جراحی از دهانه رحم بافتی به شکل مخروط جدا میشود. بافتی که برای جداسازی انتخاب میشود دارای منطقه تحول است که احتمال دارد سلولهای پیش سرطانی دهانه رحم و انواع دیگر سرطانها در آن جا باشد. علاوه بر تشخیص پیش سرطانها از نمونه برداری مخروطی میتوان به عنوان روش درمانی استفاده کرد و سلولهای پیش سرطانی را ازبین برد. این شیوه درمان به سه حالت است که عبارتاند از:
1)استفاده از تیغه جراحی (نمونه برداری چاقوی سرد)
2) به کارگیری پرتو لیزر(ترکیب با روش لیزر درمانی)
3) استفاده از سیم نازک گرم شده با برق (روش برش الکترو جراحی یا LEEP / LEETZ)
درمان سرطان دهانه رحم به روش جراحی برداشتن رحم رادیکال
در این روش جراحی رحم همراه با بافتهای مجاور دهانه رحم و بخش بالایی نزدیک به دو الی سه سانتیمتر خارج میشود. در این روش تخمدانها تخلیه نمیشوند مگر اینکه پزشک دلیل قانع کننده برای این کار داشته باشد. در این روش شاهد خارج شدن بیشتر از یک بافت ساده خواهید بود از اینرو ممکن است دوره نقاحت بیمار در بیمارستان طولانی شود. گاهی در این روش غدد لنفاوی لگن برای بررسی سرطان برداشته میشوند. در هنگام انجام این جراحی برش بزرگی در شکم بیمار ایجاد میشود و به اصطلاح جراحی باز انجام میشود. همچنین در این عمل جراحی بهطور معمول غدد لنفاوی در قسمت لگن نیز خارج میشوند که به تشریح غدد لنفاوی معروف است. این جراحی میتواند به کمک لاپاراسکوپی یا ربات کمکی صورت بگیرد. در رابطه با اینکه سرطان دهانه رحم درمان دارد روش جراحی برداشتن رحم رادیکال روشی با کمترین تهاجم در نظر گرفته میشود. در مقایسه با جراحی باز، عمل رباتیک یا لاپاراسکوپی موجب درد و ناراحتی و خونریزی کمتر هنگام انجام عمل میشود و طول مدت بستری پایینتری دارد. با این حال مطالعات جدید نشان میدهند احتمال بازگشت سرطان و خطر مرگ ناشی از سرطان در زنانی که درمان سرطان دهانه رحم را به روش هیسترکتومی رادیکال انجام دادهاند بیشتر از زنانی است که از طریق روش جراحی برش شکم درمان شدهاند. روش لاپاراسکوپی همچنان ممکن است یک گزینه برای درمان تعداد اندکی زنان در مرحله اولیه ابتلا به سرطان دهانه رحم باشد. اما انتخاب بهترین روش درمان تنها به صلاح دید پزشک بستگی دارد.
درمان سرطان دهانه رحم و روش جراحی تراکلکتومی
در روش جراحی تراکلکتومی رادیکال زنان میتوانند بدون از دست دادن توانایی بارداری و بچه دار شدن سرطان دهانه رحم را درمان کنند. تراکلکتومی رادیکال از طریق واژن یا شکم صورت میگیرد و بعضی اوقات از روش لاپاراسکوپی یا رباتیک انجام میشود. این عمل جراحی باعث از بین رفتن دهانه رحم و بخش بالایی واژن میشود اما هیچ آسیبی به بدنه رحم نمیزند. پس از اتمام جراحی پزشک بخیهای دائمی یا رشتهای در داخل حفره رحم میگذارد تا همان شکل طبیعی رحم، دهانه آن بسته بماند و از مانع باز شدن آن گردد.
گرههای لنفاوی کناری نیز با بکارگیری روش رباتیک خارج میشوند که در این صورت امکان دارد به برش دیگری در واژن یا شکم نیاز شود. پس از جراحی تراكلكتومی، برخی بانوان توانایی حاملگی را همچنان دارند و میتوانند بچه دار شوند. این افراد میتوانند دوران حاملگی خود را به اتمام برسانند و از روش سزارین (زایمان غیرطبیعی) فرزند خود را سالم به دنیا آورند. با این حال نتایج تحقیقات حاکی از آن است که زنانی که تحت عمل راکلکتومی قرار گرفتهاند در دوران بارداری بیشتر از دیگران احتمال سقط جنین در آنها وجود دارد.
آیا به روش جراحی لگن، سرطان دهانه رحم قابل درمان است؟
در روش جراحی لگن برای مواقع بسیار ویژهای از سرطان رحم استفاده میشود. در این روش جراحی تمام بافت و اندامهای مشابه از روش خارج کردن غدد لنفاوی لگن، برداشته میشوند. همچنین با توجه به مکان پیشرفت سرطان ممکن است حین جراحی واژن، مثانه، روده راست و بخشی از روده بزرگ نیز خارج شود. چنانچه توسط این روش مثانه شما خارج شد برای ذخیره و دفع ادرار به روش دیگری نیاز پیدا خواهید کرد. برای این منظور ممکن است مثانه جدید به دیواره شکم متصل گردد و ادرار به صورت دورهای خالی شود.
نابود کردن غدد لنفاوی مجاور، سرطان دهانه رحم
زمانی که سرطان از دهانه رحم آغاز میشود ممکن است به غدد لنفاوی موجود در لگن نیز سرایت کند. در این شرایط پزشک با روش تشریح غدد لنفاوی لگن یا نمونه برداری از غدد لنفاوی میزان گسترش سرطان در این ناحیه را مورد بررسی قرار میدهد و ممکن است جراح تصمیم بگیرد که برخی از این غدد لنفاوی را از بین ببرد. این عمل در حین برداشتن رحم تراککتومی صورت میگیرد. با حذف غدد لنفاوی بار با مشکلات متعددی مواجه میشود که تخلیه مایع در پا یکی از آنهاست. در این حالت پاها دچار تورم شدید شده و فرد به بیماری “لنف ادم(Lymphedema)” مبتلا میشود.
درمان سرطان دهانه رحم با روش پرتو درمانی
امکان دارد که پرتو درمانی به همراه شیمی درمانی به عنوان درمان اصلی مورد استفاده قرار گیرد. همچنین ترکیب این دو روش درمان میتواند به عنوان روشی برای کشتن سلولهای سرطانی باقیمانده پس از جراحی بکار گرفته شود و احتمال برگشت سلولهای سرطانی را کاهش دهد. برای درمان سرطان دهانه رحم دو نوع پرتو درمانی خارجی یا EBRT و پرتودرمانی داخلی یا براکی تراپی وجود دارد. در نوع خارجی یا (External Beam Radiation. Therapy) پرتوها توسط دستگاهی بزرگ به سمت بدن تابیده میشوند. در مدل داخلی وسایل خاصی که دارای مواد رادیواکتیو هستند برای مدتی مشخص درون واژن قرار داده میشوند. هر دو نوع پرتو درمانی از رایجترین روشها برای درمان سرطان رحم است. اگر بیمار در مرحله اولیه ابتلا به سرطان دهانه رحم باشد برای بالا بردن اثر درمان و دوری از انجام جراحیهای مختلف، برای بیمار روش شیمی درمانی به صورت هفتگی و پرتو درمانی در کنارهم تجویز میشود.
عوارض جانبی درمان با روش پرتو درمانی
هیچ روش درمانی بدون عوارض نیست و پرتو درمانی هم از این امر مستثنی نخواهد بود. برخی از عوارض پرتودرمانی شامل خستگی، واکنشهای پوستی خفیف، ناراحتی معده، اسهال است. همچنین ممکن است در پرتو درمانی عوارضی مانند درد شکمی و گرفتگی روده مشاهده کنید. تغییرات قاعدگی یکی دیگر از عوارض پرتو درمانی است. استفاده از این روش درمانی میتواند روی تخمدانها اثر بگذارد و موجب تغییراتی در دوره قاعدگی و حتی یائسگی زود هنگام شود. استفاده از پرتو درمانی برای بهبود سرطان دهانه رحم، عوارض طولانیمدت نیز دارد. یکی از این عوارض تنگی واژن است. پس از استفاده از این روش ممکن است واژن کمی حالت ارتجاعیاش را از دست دهد. برای از بین بردن آن میتوانید از سیلندرهای لاستیکی کمک بگیرید تا آن را کمی باز کند. یکی دیگر از عوارض طولانیمدت پرتودرمانی واژن سکس دردناک است. برای درمان این مشکل میتوان از استروژن کمک گرفت. مشکلات ادراری، ضعف استخوانها و ورم پا از دیگر عوارض طولانیمدت این درمان ست.
استفاده از شیمی درمانی برای درمان سرطان دهانه رحم
هرگاه حرف از درمان سرطان رحم و دیگر سرطانها میشود شیمی درمانی واژه آشنایی است. برای معالجه بیمار با این روش داروهای ضدسرطان به دو صورت خوراکی یا تزریقی برای بیمار تجویز میشود. همه زنان مبتلا به بیماری دهانه رحم نیاز به این روش نخواهند داشت. شیمی درمانی را هم میتوان به عنوان درمان اصلی هم درمان تکمیلی در نظر گرفت. چنانچه شیمی درمانی همراه با پرتو درمانی انجام شود نوعی روش اصلی درمان است. شیمی درمانی به بهبود تاثیر پرتو درمانی کمک میکند و میتوان گفت سرطان دهانه رحم درمان میشود. در این روش از سیس پلاتین به صورت هفتگی در طول پرتودرمانی سیس پلاتین پلاس fu-5 هر ۳ هفته یکبار استفاده میشود. در مراحل پیشرفته سرطان و گسترش آن در بدن در هنگام شیمی درمانی از داروهایی مثل کربوپلاتین، توپوتکان، سیس پلاتین و تاکسول استفاده میکنند. با توجه به دارویی که مصرف میکنید باید در دورههای هفتگی یا ۳ هفتهای استفاده گردد. مانند پرتو درمانی، شیمی درمانی نیز عوارض جانبی دارد و روی سلولهای سالم اثر میگذارد. این عوارض شامل حالت تهوع و استفراغ، بیاشتهایی، ریزش مو، خشکی دهان و خستگی است. عوارض جانبی طولانیمدت این روش تغییرات قاعدگی و نوروپاتی است.
مراقبتهای خانگی سرطان دهانه رحم
برای اقدام به درمان سرطان دهانه رحم و دیگر سرطانها خود درمانی روش مناسبی نیست ولی سرطان دهانه رحم درمان میشود. بدون استفاده از درمان پزشکی برای مقابله با سرطان دهانه رحم این بیماری تنها به رشد و گسترش خود ادامه میدهد. در نهایت، اندامهای حیاتی بدن توانایی عملکرد صحیح خود را از دست خواهند داد. زیرا سرطان و سلولهای غیر طبیعی اکسیژن و مواد مغذی را برای خود جذب میکنند موقعیت سلول اندامهای سالم را تغییر میدهند و یا به آنها آسیب میرسانند که در این حالت اگر جلوی بیماری گرفته نشود نتیجه مرگ خواهد بود. با وجود اینکه راهکارهای خانگی و خود درمانی روش نامناسبی میباشد ولی راههایی وجود دارند که میتوانید برای تقلیل فشارهای روانی و جسمی ناشی از سرطان دهانه رحم و بهبود آن در نظر بگیرید و به آنها عمل کنید.
یکی از موثرترین روشها داشتن تعذیه و خوراک خوب است که میتوانید برای درمان خود در منزل انجام دهید. در طول درمان سرطان دهانه رحم از طریق روشهای مختلف ممکن است اشتهای شما کاهش یابد. از عوارض جانبی شایع پس از انجام شیمی درمانی یا حین درمان حالت تهوع، استفراغ و زخم های داخل دهان است که این عوامل نباید موجب تغذیه نادرست شما شود. چنانچه در طول روز کالری و پروتئین کافی استفاده کنید راحتتر و بهتر میتوانید عوارض جانبی درمان را تحمل کنید زیرا قدرت و انرژی خود را با تغذیه مناسب حفظ کردهاید. در طول درمان سرطان دهانه رحم متخصص زنان و زایمان ممکن است بتواند به شما متخصص تغذیه خوبی معرفی کند.
سخن پایانی
سرطان دهانه رحم درمان دارد و مانند هر سرطان دیگری تا به امروز روشهای متعددی برای درمان این بیماری ارائه شده است که پزشک با توجه مرحله سرطان و سطح پیشرفت آن یک روش یا ترکیب هم زمان چند روش را برای بیمار در نظر میگیرد تا بهترین نتیجه حاصل شده و احتمال فوت بیمار به حداقل برسد. با وجود اینکه سرطان دهانه رحم درمان می شود نباید چکاپ و غربالگری منظم را فراموش کنید. خانمهای بین 21 تا 65 سال لازم است در فواصل زمانی مشخصی تست سرطان دهانه رحم انجام دهند تا از وجود یا عدم وجود بیماری در بدن خود مطمئن شوند. از سوی دیگر غربالگری در تشخیص سریع و به موقع سرطان نقش بسزایی دارد و کمک میکند با استفاده از بهترین روشهای درمانی در مراحل اولیه کنترل شده و از پیشرفت آن جلوگیری شود. پس اگر برای سلامت خود ارزش قائل هستید مراجعه منظم به متخصص زنان در کلینیک ما را در برنامه خود قرار دهید.