انجام تست پاپ اسمیر در تشخیص زودهنگام تغییرات سرطانی بافت دهانه رحم حائز اهمیت است و می تواند در غربالگیری سرطان دهانه رحم استفاده شود. عدم تشخیص یا درمان به موقع این سرطان و یا انجام نادرست تست پاپ می تواند بسیار خطرناک بوده و عواقب جبران ناپذیری را به دنبال داشته باشد. مراحل ابتدایی این سرطان به خوبی به درمان های موجود پاسخ می دهد ولی متاسفانه مداوای سرطان پیشرفته ی دهانه رحم غیرممکن است و درد و ناراحتی های زیادی را به فرد مبتلا تحمیل خواهد کرد. لذا همه ی زنان باید از اهمیت انجام تست پاپ اطلاع یابند.
فهرست مطالب
پاپ اسمیر چیست؟
سرطان دهانه رحم مانند بیشتر سرطان ها نیازمند زمینه ژنتیکی (شیوع سرطان دهانه رحم در بعضی خانواده ها بیشتر است) ابتلا بوده که در این حالت عوامل محیطی به بروز آن کمک می کنند. سرطان دهانه رحم زمانی اتفاق می افتد که سلولهای دهانه رحم تکثیر غیرعادی و سریع پیدا میکنند و تبدیل به سلول های سرطانی می شوند.
تست پاپ اسمیر که تست پاپ نیز نامیده می شود، یکی از روش های تشخیص زودهنگام سرطان دهانه رحم در زنان است. تست پاپ به جمع آوری سلول ها از دهانه رحم که محل اتصال انتهای رحم به واژن است، گفته می شود. انجام این تشخیص با شناسایی تغییرات سلول ها و در نتیجه تشخیص زودهنگام سرطان دهانه رحم، شانس موفقیت درمان را بالاتر می برد. پاپ به تشخیص به موقع این سلولهای غیرطبیعی و برداشتن اولین گام در جهت جلوگیری از پیشرفت احتمالی این نوع سرطان کمک بسزایی می کند.
HPV یک عفونت مقاربتی رایج است که میتواند باعث سرطان دهانه رحم شود. در افراد بالای 30 سال، گاهی ممکن است پزشک آزمایش HPV را جایگزین آزمایش پاپکند.
تست پاپ اسمیر برای چه کسانی لازم است؟
پزشک با توجه به سن، زندگی جنسی و سابقهی فامیلی بیمار می تواند تصمیم بگیرد که چه زمانی باید انجام تست پاپشروع شود و هر چند وقت یکبار باید این آزمایش را انجام داد. به طور کلی، پزشکان توصیه می کنند که بهتر است خانم ها آزمایش پاپ را از سن 21 سالگی شروع کنند و این امر برای دوشیزه ها لزومی ندارد.
پاپ اسمیر را هر چند وقت یک بار باید تکرار کرد؟
برای زنانی که بین 21 تا 65 سال سن دارند، توصیه می شود هر سه سال یک بار تست پاپرا انجام دهند. در سن بالای 30 سال، آزمایش تعیین نوع HPV را به نمونه برداری بافت دهانه رحم اضافه می کنند. پزشک ممکن است با مشاهده برخی فاکتورها، بدون در نظر گرفتن سن انجام مرتب آزمایش پاپرا توصیه کند. این عوامل خطر عبارتند از:
- تشخیص سلول های پیش سرطانی توسط تست پاپ
- قرار گرفتن در معرض دی اتیل استیل بسترول (DES) قبل از تولد (دخترانی که از مادرانی متولد شده اند که مادر در زمان بارداری از این دارو استفاده می کرده است.)
- ابتلا به HIV
- ضعف در سیستم ایمنی به دلیل پیوند عضو، شیمی درمانی یا مصرف مزمن کورتیکواستروئید
- سابقه کشیدن سیگار
- بهتر است که با پزشک خود در رابطه با مزایا و معایب این تست صحبت کنید و بنا بر شرایط خود بهترین تصمیم را اتخاذ کنید.
چه زمان می توان آزمایش پاپ اسمیر را متوقف کرد؟
در شرایط خاصی، پزشک و بیمارش ممکن است تصمیم به پایان دادن تست و پاسخ تست پاپ اسمیر بگیرند، این شرایط عبارتند از:
– پس از هیسترکتومی کامل یا همان برداشتن رحم و دهانه رحم – از پزشک خود بپرسید که آیا ادامه دادن آزمایش پاپضروری است یا خیر.
– اگر هیسترکتومی به منظور درمان یک بیماری غیرسرطانی مانند فیبروم رحم انجام شده باشد، ممکن است بتوان آزمایش روتین پاپرا متوقف کرد. اما اگر هیسترکتومی به علت سرطان یا پیشگیری از آن بوده باشد، ممکن است پزشک ادامه آزمایش و پاسخ تست پاپ اسمیر را به طور معمول توصیه کند.
– سن بالا: پزشکان عموماً بر این باورند که اگر آزمایشهای قبلی سرطان دهانه رحم منفی بود، میتوان آزمایش پاپرا در سن 65 سالگی متوقف نمود.
شرایط خود را با پزشک در میان بگذارید و بر اساس عوامل خطر خود بهترین راهکار را انتخاب کنید. در صورت داشتن چندین شریک جنسی، ممکن است پزشک انجام مرتب آزمایش پاپرا توصیه کند.
آزمایش پاپ اسمیر درد دارد؟
تست پاپدردناک نیست، اما به دلیل پیچیدگی فرآیند جمع آوری سلول های دهانه رحم، احساس ناراحتی در حین و پس از انجام پروسه وجود دارد که ممکن است برای چند ساعت باقی بماند.
برای کاهش درد ناشی از آزمایش، می توانید موارد زیر را انجام دهید:
– اگر درد در حین گذاشتن اسپکولوم تشدید شد، از پزشک بخواهید که از اسپکولوم کوچکتری استفاده کند.
– شما می توانید اسپکولوم را خودتان وارد کنید تا کمتر احساس ناراحتی کنید.
– برای آسانتر کردن این کار، ممکن است پزشک از شما بخواهد در صورت ادامه یافتن درد، وضعیت خود را تغییر دهید.
– برای تسکین درد، خود درمانی نکنید و حتما با پزشک مشورت کنید.
خطرات و عوارض آزمایش پاپ اسمیر
با اینکه تست پاپیکی از مطمئن ترین روش های غربالگری سرطان دهانه رحم می باشد، اما با این حال بدون خطا نیست. دریافت نتایج منفی کاذب (عوارض آزمایش پاپ اسمیر) که نشان دهنده ی وجود خطا می باشد نیز امکان پذیر است. این بدان معناست که با وجود داشتن سلول های غیر طبیعی، آزمایش ممکن است هیچ گونه ناهنجاری خاصی را نشان ندهد. برخی از عواملی که ممکن است باعث ایجاد نتیجه منفی کاذب و عوارض آزمایش پاپ اسمیر شوند عبارتند از:
- ناکافی بودن مجموعه سلول ها
- پایین بودن تعداد سلول های غیر طبیعی
- وجود سلول های خونی یا التهابی که تشخیص سلول های غیر طبیعی را مشکل می کنند
اگرچه ممکن است سلولهای غیرطبیعی شناسایی نشوند، اما زمان به نفع شماست. بروز سرطان دهانه رحم می تواند چندین سال طول بکشد. اگر یک آزمایش سلول های غیر طبیعی را تشخیص ندهد، این اتفاق در آزمایش بعدی به احتمال زیاد خواهد افتاد.
آمادگی برای تست پاپ اسمیر
برای اطمینان از اینکه تست پاپ شما مؤثرتر است، قبل از انجام آزمایش به نکات زیر توجه کنید:
– به مدت دو روز قبل از انجام تست پاپاز آمیزش، دوش یا استفاده از داروهای واژینال یا فوم های اسپرم کش، کرم ها یا ژل ها خودداری کنید، زیرا ممکن است سلول های غیرطبیعی را شسته یا مبهم کنند.
– سعی کنید در طول دوره قاعدگی خود آزمایش پاپرا برنامه ریزی نکنید. در صورت امکان بهتر است از این زمان از چرخه خود اجتناب کنید.
انتظارات شما از تست پاپ اسمیر
تست پاپدر مطب پزشک انجام گرفته و بیش از چند دقیقه بیشتر طول نمی کشد. پزشک از شما می خواهد که لباس را از کمر به پایین درآورید و به پشت دراز بکشید. زانوها خم و پاشنه های شما در تکیه گاه هایی به نام رکاب قرار می گیرند.
پزشک به کمک وسیله ای به نام اسپکولوم را به آرامی دیواره های واژن را باز می کند تا دید کافی به دهانه رحم شما داشته باشد. وارد کردن اسپکولوم داخل واژن ممکن است باعث احساس فشار در ناحیه لگن شود.
سپس پزشک با استفاده از اسپاتول که دستگاهی برای خراش دادن است، اقدام به نمونه برداری از سلول های دهانه رحم شما می کند. این روند معمولاً بدون درد می باشد.
بعد از تست پاپ
پس از انجام آزمایش پاپ، می توانید بدون هیچ محدودیتی به امور روزمره خود ادامه دهید. بسته به نوع تست پاپشما، پزشک نمونه سلول جمعآوریشده از دهانه رحم را به محفظهای حاوی مایع مخصوص برای حفظ نمونه یا روی یک لام شیشهای منتقل میکند.
نمونهها پس از انتقال به آزمایشگاه در زیر میکروسکوپ بررسی می شوند تا سلولهای دارای ویژگیهای سرطانی یا پیش سرطانی شناسایی شوند.
از پزشک خود بپرسید که چه زمانی می توانید منتظر جواب تست پاپ اسمیرخود باشید.
نتایج و جواب تست پاپ اسمیر
مشخص شدن نتیجه تست پاپ اسمیر معمولاً 1 تا 3 هفته طول می کشد. مثبت بودن نتیجه تست پاپ اسمیر لزوما به این معنی نیست که فرد مبتلا به سرطان است، اما نشان می دهد که تحقیقات بیشتری لازم است.
نتیجه تست پاپ اسمیر طبیعی: در اکثر تست های پاپ، نتیجه طبیعی است و هیچ سلول غیر طبیعی را نشان نمی دهد.
جواب تست پاپ اسمیر نامعلوم: گاهی اوقات جواب تست پاپ اسمیر مبهم است. پزشک ممکن است از فرد بخواهد که آزمایشات بیشتری برای نظارت بر هرگونه تغییر انجام دهد. این آزمایشات اضافی احتمالاً بلافاصله پس از اولین آزمایش یا حدود 6 ماه بعد انجام می شود.
نتیجه تست پاپ اسمیر غیرطبیعی: گاهی اوقات نتیجه تست پاپ اسمیر “غیر طبیعی” است. پزشک ممکن است آزمایشات بیشتری را بلافاصله یا بعد از 6 ماه بسته به میزان تغییرات سلولی توصیه کند.
ناهنجاری های رایج سلولی عبارتند از:
سلولهای سنگفرشی آتیپیک با اهمیت نامشخص (ASCUS): این ها سلولهای غیرطبیعی خفیفی هستند که معیارهای سلولهای پیش سرطانی را برآورده نمیکنند. در صورت وجود HPV، پزشک ممکن است آزمایشات بیشتری را توصیه کند.
ضایعه سنگفرشی داخل اپیتلیال: این ضایعات نشان دهنده تغییرات سلولی پیش سرطانی احتمالی است که شاید نیاز به آزمایش بیشتری داشته باشد.
پزشک معمولاً پیگیری کولپوسکوپی، با یا بدون بیوپسی را توصیه می کند.
در طول کولپوسکوپی، پزشک از کولپوسکوپ برای بزرگنمایی نمای دهانه رحم، فرج و واژن برای معاینه استفاده می کند. ممکن است نمونه بیوپسی برای ارزیابی در آزمایشگاه نیز گرفته شود.
نتیجه غیر طبیعی به چه معناست؟
می توان تغییرات سلولی را به صورت زیر طبقه بندی کرد:
ضایعه با درجه پایین: احتمال پیشرفت فوری ضایعه درجه پایین به سرطان کمتر است.
ضایعه با درجه بالا: ضایعه با درجه بالا احتمال سرطانی شدن بیشتری دارد.
سخن پایانی
در سرطان دهانه رحم، سلولها ی دهانه رحم قبل از تبدیل شدن به سرطان، دچار تغییرات غیرطبیعی میشوند که تست پاپ میتواند آن را تشخیص دهد. با تشخیص زودهنگام و درمان مناسب، شانس زنده ماندن از سرطان دهانه رحم بالا است. اگر پزشک سرطان دهانه رحم را در مراحل اولیه آن تشخیص دهد، احتمال زنده ماندن فرد تا 93 درصد افزایش می یابد. با این حال، اگر تشخیص زمانی رخ دهد که سرطان دهانه رحم در آخرین مرحله است، احتمال بقا به 15 درصد کاهش می یابد. بنابراین با انجام مرتب تست پاپو چک آپ منظم هر گونه خطر احتمالی را از خود دور کنید.