شناخت و پیشگیری از سرطان رحم در یائسگی

سرطان رحم در یائسگی یکی از سرطان‌های شایع در یائسگی است که از سن 50 سالگی به بالا یا با شروع یائسگی بروز خواهد داد. در ادامه این مقاله نشانه‌های درمان و پیشگیری از بروز آن را به شما معرفی خواهیم کرد که بهتر است با آن ها آشنا باشید. بیشتر اوقات یائسگی در سرطان رحم با یک‌دیگر در ارتباطند بطوری‌که این سرطان بیشتر اوقات بعد از دوران یائسگی بوجود می‌آید. تخمین زده شده است که حدود نه درصد از بانوانی که سن آنها از یائسگی خود گذشته و همچنان دارای خونریزی هستند. پس از مراجعه به دکتر زنان متخصص سرطان رحم و انجام آزمایش‌های مختلف متوجه شده‌اند که به سرطان رحم مبتلا هستند. متاسفانه برخلاف خیلی از سرطان‌ها، نرخ افزایش سرطان رحم رشد بسیاری داشته و همچنان ادامه دارد. یکی از دلایل رشد این سرطان و افزایش مبتلایان به آن می‌توان به تغییر هورمون زنان در اثر چاقی مفرط و تغییر در تعداد زایمان اشاره نمود.

چه چیزی باعث سرطان رحمی در یائسگی و سایر سنین در زنان می‌شود؟

در رابطه با سرطان رحم در دوران یائسگی باید گفت شبیه به سرطان‌های دیگر بعضی تغییرات در سلول‌های آندومتر سبب بوجود آمدن تغییرات غیرطبیعی می‌شود. به طور معمول این تغییرات به دلیل آسیب ژنتیکی است که موجب رشد سریع سلول می‌شود که شکل و ساختار غیرطبیعی دارد و بافت سالم را مورد تهاجم قرار می‌دهد. سلول‌های طبیعی و غیرطبیعی بسیار شبیه به هم هستند در این حالت سلول‌های آندومتری سالم هستند. این مدل رشد سریع که سبب ایجاد سلول‌های غیر طبیعی می‌شود به عنوان تومورهای بدخیم یا سرطانی شناخته می‌شوند. در سرطان رحم عوامل خطرناکی وجود دارد که ممکن است موجب آسیب ژنتیکی به طور مستقیم یا غیرمستقیم شود و احتمال تشکیل سلول رحم را افزایش دهد. یکی از عوامل اصلی خطرساز در بوجود آمدن سرطان رحم در سنین بالا سطح بالای استروژن است. خطر ابتلا به سرطان رحم در برخی مانند افراد سیگاری، افراد با سابقه خانوادگی، زنان چاق، زنان دارای سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS) و شرایط غیر ژنیکولوژیک مانند دیابت بیشتر است.

شروع یائسگی در سرطان رحم  و گسترش آن

در حالی که سرطان به بافت اندومتری سالم حمله می‌کند و موجب تخریب آن می‌شود ممکن است عمیق‌تر شود و گسترش یابد و به دیواره رحم برسد. بنابراین می‌تواند به دیگر بخش‌ها نفوذ پیدا کند. در رابطه با این سرطان روده و مثانه بیشتر در معرض خطر هستند. همچنین برخی از این سلو‌ل‌های مخرب سرطانی قادر به نابود شدن هستند. بعد از اینکه نابود شدند  وارد جریان خون یا سیستم لنفاوی شده و در نهایت به مکان‌های دیگر که امکان دارد باعث ابتلا به سرطان شوند می‌روند. این سرطان در رحم یا به طور ویژه اندومتر رحم یا سرطان آندومتر آغاز می‌شود. اما اگر این سرطان از بخش دیگر بدن شروع شده و به رحم رسیده باشد و باعث ایجاد سرطان شود آن را به عنوان سرطان ثانویه یا متاستاز می‌شناسند. البته به این موضوع توجه داشته باشید که تومور‌های دیگر می‌توانند در رحم و بخش‌های دیگر بدن بوجود بیایند که امکان دارد بدخیم یا سرطانی نباشند. به این رشد غیر سرطانی تومور خوش‌خیم گویند.

سرطان بافت رحم در یائسگی چه علائمی دارد؟

اولین نکته‌ای که در رابطه با علائم سرطان بافت رحم در یائسگی باید بدانید این است که نشانه‌ها وقتی رخ می‌دهد که این بیماری به مرحله پیشرفت رسیده باشد. در تشخیص زود هنگام یائسگی در سرطان رحم، احتمال زنده ماندن بالای 95 درصد است. درحالی که اگر پس از شیوع بیماری و بوجود آمدن نشانه‌ها سرطان تشخیص داده شود درصد درمان بطور چشمگیری کاهش می‌یابد و به حدود 45 تا 16 درصد تغییر می‌کند. یکی از علائم شایع در زنان یائسه که به سرطان اندومتریال یا رحم مبتلا هستند خونریزی می‌باشد. چنانچه پس از یائسگی، خونریزی مشاهده کردید سریع به یک متخصص انکولوژی زنان مراجعه فرمایید. در بیشتر اوقات ممکن است خونریزی عادی باشد و خطر خاصی را بوجود نیاورد اما برای اطمینان خاطر خوب است به متخصص مراجعه کنید. همان‌طور که گفتیم اولین و شایع‌ترین علامت سرطان رحم، خونریزی غیرمعمول واژینال است خون‌ریزی غیرمعمول شامل خونریزی بعد از یائسگی، خونریزی بین دو دوره قاعدگی، دوره‌های قاعدگی نامنظم، پریودی سنگین یا طولانی‌تر از حد معمول می‌باشد. همچنین زنان مبتلا به سارکوم نیز معمولاً دارای خونریزی واژینال غیرمعمول هستند. داشتن تکرر ادرار، درد در ناحیه شکم، احساس وجود توده در واژن، احساس سیری یا پر بودن شکم، ادرار سخت همراه با درد، کاهش وزن سریع، بوی بد ترشحات واژینالی، رنگ ترشحات صورتی تا قهوه‌ای، برخی از علائم وجود سرطان رحم  است.

علائم هشدار دهنده یائسگی در سرطان رحم

همانطور که متوجه شدید اگر سرطان رحم در مرحله‌های ابتدایی تشخیص داده شود بیمار تا 95 درصد  شانس بیشتری برای زنده ماندن خواهد داشت. اما اگر سرطان به بافت‌های دیگر بدن وارد شود گسترش یابد شانس زنده ماندن فرد پایین می‌آید به میزان 16 تا 45 درصد می‌رسد. این نکته قابل توجه است که وقتی فرد علامت‌های بیماری سرطان را مشاهده می‌کند بطور معمول عارضه در حال پیشرفت است و درمان آن سخت‌تر می‌باشد. بنابراین به موقع تشخیص دادن این بیماری از اهمیت زیادی برخوردار است. زنان یائسه که تجربه خونریزی دارند باید سریعاً به فوق تخصص انکولوژی زنان مراجعه کنند تا آزمایشات مختلفی برای تایید یا رد این بیماری صورت گیرد. در بیشتر اوقات خونریزی طبیعی است و احتمالا مشکل خطرناک و جدی وجود ندارد. پژوهش‌های بسیاری برای مشخص نمودن ارتباط بین هورمون درمانی و تاثیر آن بر سرطان رحم صورت گرفته است. در این مطالعات تعداد مبتلایان به سرطان رحم در زنان یائسه که تحت هورمون درمانی قرار نگرفته‌اند پایین‌تر از زنانی است که تحت هورمون درمانی قرار داشتند. ممکن است این به دلیل آن باشد که هورمون درمانی می‌تواند به خونریزی مخصوصاً در شش ماه اول منجر شود.

راهکاری برای پیشگیری ابتلا به سرطان در یائسگی وجود دارد؟

هیچ روش ویژه‌ای برای پیشگیری از سرطان رحم در دوران یائسگی وجود ندارد اما برخی کارهای کوچک وجود دارند که به کاهش خطر ابتلا به این بیماری کمک می‌کند. به عنوان نمونه خوراک و درمان‌های هورمونی نقش بسزایی در این بیماری دارند. بنابراین برای پیشگیری استفاده از یک دستور غذایی سالم و مملو از فیبر، حفظ وزن نرمال بدن، ورزش و در صورت نیاز استفاده از درمان جایگزین هورمونی مفید هستند. پس بهتر است علاوه‌بر رعایت برخی نکات ساده و مراجعه منظم به پزشک متخصص از ابتلا به این بیماری جلوگیری کرده و در صورت ابتلا سریعا تحت درمان قرار بگیرید. حداقل یک سال استفاده از قرص ضد بارداری قادر است ابتلا به این سرطان را کم کند. اثر این قرص قادر است تا سال‌ها بعد از توقف استفاده از آن ادامه داشته باشد. البته به این موضوع دقت کنید که استفاده از قرص ضدبارداری دارای برخی عوارض است بنابراین خوب است قبل از مصرف حتما با پزشک هماهنگ کنید.

دلایل مختلفی برای ابتلا به این بیماری وجود دارد که یکی از آن‌ها چاقی مفرط می‌باشد. چربی شکم موجب تولید استروژن در بدن می‌شود و همین تولید استروژن می‌تواند احتمال ابتلا به سرطان رحم را افزایش دهد. انجام ورزش و فعالیت‌های بدنی در از دست دادن این چربی‌های شکم به شما کمک کرده  و سلامت بدن شما را تا حد بسیاری تضمین می‌کند. اگر شما عمل هیسترکتومی انجام داده‌اید بهره‌گیری از هورمون درمانی بلامانع است. البته به این نکته توجه کنید که هورمون درمانی پیامدهایی مانند احتمال ابتلا به سرطان سینه را نیز به دنبال دارد. بنابراین هورمون درمانی باید زیر نظر پزشک صورت گیرد. برای کاهش ریسک هورمون درمانی می‌توان ترکیب استروژن و پروژسترون مصرف کرد. دلیل انجام هورمون درمانی کنترل علائم یائسگی است.

چرا زنان در دوران یائسگی به سرطان رحم مبتلا می‌شوند؟

بطور کلی دلیل اصلی به وجود آمدن سرطان رحم مشخص نیست با این حال برخی فاکتورها مثل بالا بودن سطح استروژن بدن، ورود به دوران یائسگی، ابتلا به دیابت، تاریخچه خانوادگی، درمان هورمونی با استروژن، اضافه وزن، هیچ‌گاه باردار نشدن، سندرم تخمدان پلی کیستیک و سندرم تخمدان پلی کیستیک هستند که در ابتلا به سرطان رحم بی‌تاثیر نیستند و احتمال ابتلا به این بیماری را افزایش می‌دهند. بطور تقریبی در اکثر اوقات در ارتباط با یائسگی در سرطان رحم، چاقی و اضافه وزن مشاهده می‌شود. یکی دیگر از عارضه‌هایی که احتمال تعادل هورمون‌ها را برهم می‌زند دیابت است که احتمال ابتلا به سرطان رحم را افزایش می‌دهد.

یکی از داروهایی که برای درمان سرطان سینه کاربرد دارد داروی است که در مواردی دیده شده می‌تواند منجر ابتلا به سرطان رحم گردد. استفاده از این دارو برای مدت زمان طولانی ریسک ابتلا به این سرطان را بالا می‌برد. همچنین افرادی که یکی از نزدیکان آنها مثل خاله یا مادر مبتلا به سرطان رحم باشند به دلیل تاریخچه خانوادگی ممکن است به این بیماری مبتلا شوند. البته به این موضوع توجه کنید که مشاهده این شرایط الزاما موجب ابتلا به سرطان رحم نمی‌شود و همچنین نبود این شرایط لزوما مانع ابتلا به سرطان رحم نیست. اما خوب است نسبت به کوچکترین علائم حساسیت داشته باشید و با دیدن علائم نترسید اما باید این علائم را جدی بگیرید و حتی با نبود این نشانه‌ها، مراقب سرطان دهانه رحم باشید و بطور مرتب چکاپ کند.

آیا با راه‌های تشخیص سرطان آندومتر در یائسگی آشنایی دارید؟

پس از اینکه علائم و نشانه‌های مشکوک به سرطان رحم را مشاهده کردید و به پزشک متخصص مراجعه کردید پزشک معاینه‌ها و آزمایشات مختلفی انجام می‌دهد تا علت مشکل و وجود سرطان احتمالی را تشخیص دهد. اولین معاینه‌ای که پزشک انجام می‌دهد معاینه واژینال است که پزشک با بررسی دهانه رحم وجود یا عدم وجود بافت سرطانی را بررسی کرده و سپس به معاینه رحم می‌پردازد. در این معاینه پزشک متخصص با استفاده از ماده‌ای لغزنده دستش را داخل واژن کرده و دهانه رحم را از نظر اندازه مورد بررسی قرار می‌دهد. یکی از دقیق‌ترین تست‌هایی که به تشخیص سرطان رحم کمک می‌کند تست پاپ اسمیر است و متخصصان توصیه می‌کنند بانوان سالانه این تست را انجام دهند. برای انجام این آزمایش تغییرات دهانه رحم با ابزار اسپکولوم بررسی می‌شود. سپس با نمونه‌برداری از بافت رحم به بررسی دقیق‌تر می‌پردازد. در روش دیگر به منظور بررسی داخل رحم و اندومتریوم، دوربین کوچکی از مسیر واژن وارد رحم می‌شود و این عضو به روش هیستروسکوپی مورد بررسی قرار می‌گیرد. در نهایت اگر بافت نمونه‌ برداری شده از روش‌های قبل کافی نبود پزشک به روش جراحی برای برداشتن نمونه قدام می‌کند.

بهترین زمان مراجعه به پزشک برای تشخیص سرطان رحم در یائسگی

علائم و نشانه‌هایی که ممکن است در دوران یائسگی مشاهده کنید تنها به سرطان رحم ارتباط ندارد و امکان دارد مربوط به بیماری دیگری باشد که لازم است توسط دکتر متخصص مورد دقیق بررسی شود. در نتیجه اگر در سن یائسگی نیستید ممکن است علت خونریزی علت‌های دیگری باشد. اما در دوران یائسگی باید خونریزی واژینال را جدی بگیرید و با پزشک مشورت کنید. زیرا از هر ده مورد بانو مبتلا به خونریزی واژینال در دوران یائسگی یک مورد مبتلا به سرطان رحم است. بنابراین ضروری است با مشاهده هرگونه خونریزی غیر عادی در دوران یائسگی سریعا برای بررسی‌های دقیق و تخصصی به متخصص زنان و زایمان مراجعه کرده و از وجود یا عدم وجود بافت غیرعادی در این عضو جلوگیری کرده و در دوران میانسالی زندگی سالمی را تجربه کنید.

چه روش‌هایی برای درمان سرطان رحم در دوران یائسگی وجود دارد؟

نوع درمانی که برای سرطان رحم اتخاذ می‌شود به میزان زیادی با شرایط و سطح پیشروی این سرطان بستگی دارد. درمان صد درصدی این بیماری وابسته به تشخیص به موقع و نوع آن است. بطور معمول در مراحل اولیه سرطان این بیماری کاملا درمان می‌شود. اما در مرحله‌های بالاتر بیماری مراحل درمان ممکن است مقداری با مشکل روبرو شود. در ادامه به معرفی رایج‌ترین روش‌های درمانی سرطان رحم می‌پردازیم:

• روش جراحی

اولین مرحله از روند درمان سرطان رحم و روشی که به همه بیماران مبتلا به این بیماری توصیه می‌شود، برداشتن رحم است که به روش هیستروسکوپی کامل صورت می‌گیرد. در این جراحی پزشک با شکاف دادن قسمت روی شکم، رحم را بطور کامل از بدن بیرون می‌آورد. در نوع دیگری از روش جراحی تنها دو تخمدان و لوله‌های فالوپ تخلیه می‌شوند که به جراحی سالپنگو اوفورکتومی شهرت دارد. در نوع دیگری از جراحی که با نام هیسترکتومی رادیکال شناخته می‌شود پزشک در کنار تخلیه رحم، دیگر بخش‌ها شامل لوله رحمی، تخمدان‌ها، قسمتی از واژن و لوله‌های فالوپ را هم بیرون می‌آورد. در حین جراحی پزشک جراح همه اندام‌های دور رحم را برای اطمینان از عدم متاستاز، مورد بررسی قرار می‌دهد. تشخیص مرحله سرطان رحم در حین جراحی صورت می‌گیرد.

• رادیوتراپی

پس از برداشتن همه اندام‌های درگیر بیماری، همچنان پزشک برای اطمینان از عود نکردن سرطان و همچنین برای نابود کردن سلول‌های غیرطبیعی باقیمانده پرتو درمانی که با استفاده از اشعه x است. این درمان را انجام می‌دهد همچنین به افرادی که به هر علتی امکان جراحی ندارند هم این روش توصیه می‌شود.

• شیمی درمانی

در روش شیمی درمانی با استفاده از داروهای شیمیایی قوی و وارد کردن آن ها داخل بدن، سلول‌های سرطانی را از بین می‌برند. این روش‌ برای سرطان‌هایی که در مرحله پیشرفته هستند یا در زمانی که سرطان مجددا عود کرده است توصیه می‌گردد. این روش درمان هم به شکل خوراکی و هم تزریقی صورت می‌گیرد.

• هورمون درمانی

یکی دیگر از مراحل درمان سرطان رحم در دوران یائسگی، هورمون درمانی است در این شیوه با استفاده از داروهایی ویژه سطح هورمون‌های موجود در خون را بالا می‌برند. بالا رفتن میزان هورمون پروژسترون در خون موجب ایستادن رشد سلول‌های سرطانی می‌شود. همچنین کاهش سطح هورمون استروژن در بدن موجب نابود شدن سلول‌های سرطانی می‌گردد.

• درمان بیولوژیک

از روش‌های دیگر مقابله با سرطان رحم در زمان یائسگی درمان بیولوژیکی است. در این مرحله از درمان پزشک متخصص با بهبود سیستم ایمنی فرد مبتلا به این بیماری با سلول‌های سرطانی مقابله می‌کند. نام دیگر درمان بیولوژیک، ایمونوتراپی یا بیوتراپی است.

ارتباط با پزشک متخصص زنان در مرکز زنان ایران

به منظور درمان سرطان رحم در یائسگی اکنون تماس بگیرید

تماس و اخذ نوبت ویزیت

سخن پایانی

سرطان رحم در یائسگی یکی از سرطان‌های شایع در بانوان است. اما خوشبختانه این بیماری قدرت درمان‌پذیری بالایی دارد و درمان قطعی آن به زمان تشخیص سرطان و مرحله‌ی بیماری بستگی دارد. بنابراین اصلی‌ترین نکته در درمان این بیماری این است که با مشاهده نشانه‌های این بیماری می‌توانید سریعا به بهترین متخصص در مرکز ما مراجعه کرده و به این واسطه سلامتی خود را تضمین کنید. خوب است در رابطه با این بیماری از تمام نشانه‌های آن با خبر باشید و به علائم گفته شده در این مقاله توجه فرمایید تا از وقوع اتفاقات جبران ناپذیر جلوگیری کنید. این بیماری خطرناک روش‌های تشخیص مختلفی دارد که در این نوشته به آن پرداختیم. همچنین مراحل درمان و روش‌های مختلف آن را مورد بررسی قرار دادیم تا اطلاعات شما را از این بیماری خطرناک افزایش دهیم. همچنین بانوان می‌توانند با آگاهی از دلایل وقوع سرطان رحم در دران یائسگی آشنا شوند و از بروز این بیماری در دوران یائسگی جلوگیری کنند. برای درمان سرطان رحم می‌توان از روش‌های مانند جراحی، شیمی درمانی، رادیوتراپی، هورمون درمانی، درمان بیولوژیک استفاده کرد. بکارگیری هر یک از روش‌ها بستگی به نظر پزشک متخصص دارد.