کیست مویی تخمدان که در اصطلاح پزشکی به نام کیست درموئید هم شناخته می‌شود در واقع توده خوش‌خیمی است که در تخمدان به وجود می‌آید. این کیست خانم‌هایی که در سنین 20 تا 30 سالگی قرار دارند را بیش از سایر گروه‌های سنی درگیر می‌کند. جالب است بدانید که این کیست دارای بافت‌هایی مانند مو، پوست و دندان است. هر چند این کیست‌ها خطرناک نیستند اما برای درمان آن‌ها باید به بهترین دکتر کیست تخمدان مراجعه کنید. اگر نتوان از راه دارو درمانی این کیست‌ها را برطرف کرد باید تحت عمل جراحی کیست مویی قرار بگیرید. ما در این مقاله توضیحاتی در مورد کیست مویی، علائم، شیوه تشخیص و درمان آن به شما ارائه خواهیم داد و خوشحال می‌شویم اگر تا انتهای مقاله با ما همراه باشید.
فهرست مطالب
- در مورد کیست مویی تخمدان چه می‌دانید؟
- کیست مویی تخمدان با چه علائمی ظاهر می‌شود؟
- روش‌هایی که پزشکان کیست درموئید را تشخیص می‌دهند
- 2 روش برای درمان کیست مویی تخمدان
- نکات مهم قبل از عمل کیست مویی
- مهم است در مورد عمل کیست مویی تخمدان بدانید
- انواع شیوه‌های عمل جراحی کیست درموئید
- تکنیک‌های عمل کیست تخمدان مویی
- با عوارض عمل نکردن کیست مویی آشنا شوید
- چه زمانی برای درمان کیست مویی تخمدان به پزشک مراجعه کنم؟
- سوالات متداول
- سخن پایانی
در مورد کیست مویی تخمدان چه می‌دانید؟
یکی از بیماری‌هایی که برخی از زنان در طول زندگی خود با آن روبرو می‌شوند کیست مویی تخمدان یا همان کیست درموئید است. متخصصان می‌گویند بقایای مواد ژنتیک یا همان سلول‌های بنیادی، زمینه را برای ایجاد این کیست فراهم می‌کنند. شاید باور نکنید اما منشاء اصلی این کیست به دوران جنینی برمی‌گردد. اگر این کیست را از نزدیک مشاهده و بررسی کنید خواهید دید که ساختار آن را استخوان دندان و ناخن تشکیل داده است. علاوه بر فولیکول‌های مو این کیست دارای بافت پوست و غدد تولید کننده عرق چربی و عصب نیز هست.
بر اساس یافته‌های پزشکی 40 درصد از بیماران از همان زمان تولد این کیست را دارند. اما در سنین کودکی، نوجوانی و جوانی این کیست‌ها مخفی می‌مانند و در یک دوره‌ای از زندگی خود را نشان می‌دهند. درصد بالایی از این کیست‌ها خوش خیم هستند و وجود آن‌ها هیچ خطری با خود به همراه نمی‌آورد. در موارد نادر ممکن است کیست درموئید بدخیم باشد که نیاز به درمان‌های تخصصی پزشکی دارد. این کیست تنها زنان را درگیر می‌کند و به کیسه‌ای شباهت دارد که درون آن یک مایع زردرنگ و چرب وجود دارد.
کیست مویی تخمدان با چه علائمی ظاهر می‌شود؟
حال که در مورد کیست مویی تخمدان اطلاعاتی به دست آوردید ممکن است این سوال در ذهن شما به وجود آمده باشد که با مشاهده چه علائمی به وجود این کیست پی ببریم؟ در پاسخ به این سوال باید بگوییم معمولاً کیست‌های مویی تخمدان در ابتدا بدون هیچ علامت و نشانه خاصی ظاهر می‌شوند. تنها زمانی شما می‌توانید علائم وجود این کیست را در تخمدان خود احساس کنید که کیست درموئید به اندازه کافی رشد کرده باشد. زنانی که با این کیست مواجه می‌شوند علائم و نشانه‌های زیر را تجربه می‌کنند:
- دچار تب و لرز می‌شوند.
- شکم آن‌ها به صورت غیر عادی بزرگ می‌شود.
- در قسمت شکم و تخمدان‌های خود درد دارند.
- در ساعاتی از روز حالت تهوع دارند و یا استفراغ می‌کنند.
- در سیکل قاعدگی دردهای بسیار زیادی را تجربه می‌کنند.
- در طول ماه شاهد خونریزی‌های غیر طبیعی از واژن خود هستند.
- در هنگام ادرار کردن با سختی و دشواری فراوانی روبرو می‌شوند.
- وزن آن‌ها بدون این که دلیلی موجهی برای آن داشته باشند، بالا می‌رود.
- در هنگام برقراری رابطه جنسی با شریک زندگی خود، درد زیادی را احساس می‌کنند.
- شاهد ترشحات چرکی از واژن خود هستند که برخی از آن‌ها بوی ناخوشایندی دارند.
روش‌هایی که پزشکان کیست درموئید را تشخیص می‌دهند
همان طور که پیش از این اشاره کردیم کیست‌های درموئید معمولاً در همان قدم‌های اولیه علامت خاصی ندارند. گاهی به صورت اتفاقی در آزمایش‌هایی مانند سونوگرافی می‌توان به وجود آن‌ها پی برد. به هر حال اگر پزشک به وجود یک کیست در تخمدان بیمار خود مشکوک شود روش‌های زیر را برای تشخیص آن به کار می‌برد:
- معاینه لگن: پزشک پس از آن که در مورد علائم بیمار از او سوال کرد، لگن او را معاینه می‌کند تا نشانه‌هایی از درد و التهاب را پیدا کند.
- سونوگرافی: کیست‌های درموئید به سبب ظاهر خاص و متفاوتی که دارند، به راحتی از طریق سونوگرافی قابل شناسایی هستند.
- آزمایش خون و ادرار: البته این دو آزمایش زمانی تجویز می‌شوند که پزشک به بدخیم یا سرطانی بودن کیست مشکوک شده باشد و بخواهد به یک تشخیص دقیق و قطعی در این زمینه برسد.
- سزارین: گاهی اوقات در هنگام عمل سزارین، پزشک به وجود کیست مویی تخمدان پی برده و آن را برمی‌دارد.
2 روش برای درمان کیست مویی تخمدان
اگر به تازگی متوجه شدید که به کیست درموئید مبتلا شده‌اید ناراحت و نگران نباشید. چرا این کیست‌ها قابل درمان هستند و یک متخصص زنان و زایمان می‌تواند در این زمینه به شما کمک کند. به طور کلی 2 روش برای درمان کیست‌های مویی تخمدان وجود دارد که در این قسمت از مقاله به آن‌ها اشاره می‌کنیم:
دارو درمانی:
در مرحله ابتدایی که پزشک به وجود کیست پی برد درمان‌های غیر تهاجمی از جمله دارو درمانی را برای بیمار خود در نظر می‌گیرد. پزشک در طول مدتی که بیمار در حال مصرف داروست علائم او را بررسی کرده و دوباره از طریق روش‌هایی مانند سونوگرافی اندازه کیست را بررسی می‌کند. از جمله داروهایی که برای درمان این کیست معمولاً تجویز می‌شوند می‌توان به قرص‌های ضد بارداری اشاره کرد.
عمل جراحی:
اگر پزشک در بررسی‌ها و آزمایش‌های خود به این نتیجه برسد که کیست مویی بزرگ شده تغییر رنگ داده و یا متورم شده است عمل جراحی را برای بیمار خود در نظر می‌گیرد. قبل از انجام این عمل ابتدا سوابق پزشکی بیماررا داروهایی که مصرف می‌کند وضعیت کیست و احتمال هر خطری بررسی می‌شود و سپس بیمار را برای عمل جراحی آماده می‌کنند.
نکات مهم قبل از عمل کیست مویی
اگر پزشک به یک تشخیص قطعی و دقیق برسد که باید کیست مویی عمل شود قبل از آن گزینه‌های مهمی بررسی می‌شوند. پزشکان در ابتدا معاینات اولیه را انجام داده و تمام علائم حیاتی بیمار را مشاهده می‌کنند. همچنین لازم است پرونده پزشکی بیمار و تاریخچه سلامت او بررسی شود تا این اطمینان به دست آید که چنین عملی هیچ صدمه‌ای به سلامتی بیمار وارد نمی‌کند. پزشک برای بررسی دقیق وضعیت جسمانی بیمار آزمایش خون را تجویز می‌کند. همچنین از بیمار در مورد داروهایی که مصرف می‌کند و حساسیت‌های دارویی که دارد سوال می‌کند.
معاینه لگن و شکم و همچنین یک آزمایش دقیق سونوگرافی از جمله پارامترهای مهم دیگری هستند که قبل از انجام این عمل باید انجام شوند. همچنین بیمار باید تست بارداری دهد تا پزشک مطمئن شود بیمار او باردار نیست. در صورتی که تمام شرایط برای انجام این عمل مهیا بود یک روز برای عمل جراحی تعیین می‌شود و بیمار باید به بیمارستان یا کلینیک مربوطه مراجعه کند.
مهم است در مورد عمل کیست مویی تخمدان بدانید
معمولاً پزشکان سعی می‌کنند کیست مویی تخمدان بیمار خود را با تجویز دارو درمان کنند. خوشبختانه تمامی کیست‌های درموئید که در تخمدان به وجود می‌آیند نیازی به عمل جراحی ندارند. اما شرایطی وجود دارند که بیمار با آن مواجه شده و هیچ راه حل دیگری جز عمل جراحی وجود ندارد و این شرایط عبارتند از:
- اگر کیست درموئید علائم ناخوشایند و آزار دهنده‌ای به وجود آورده باشد.
- اگر پزشک متوجه شود که باقی ماندن این کیست درون تخمدان ممکن است سبب بدخیم شدن آن شود.
- در صورتی که کیست رشد کرده و بزرگ شده باشد معمولاً کیست‌هایی که بزرگ‌تر از 5 سانتی متر هستند نیاز به عمل جراحی دارند.
حتی گاهی اوقات نیاز است که کیست درموئید تخمدان به صورت کاملاً اورژانسی جراحی شود. این زمانی است که کیست پاره شده و محتویات آن درون شکم بیمار ریخته شده باشند. این امر سبب بسته شدن لوله‌های رحمی شده و مشکلات فراوانی با خود به همراه می‌آورد.
انواع شیوه‌های عمل جراحی کیست درموئید
معمولاً کیست‌هایی که درون تخمدان به وجود می‌آیند به مرور زمان ناپدید می‌شوند و دیگر اثری از آن‌ها مشاهده نخواهیم کرد. اما کیست‌های درموئید تخمدان تا زمانی که با عمل جراحی خارج نشوند همچنان در تخمدان می‌مانند. اگر پزشک تشخیص دهد که بیمار او به عمل جراحی کیست مویی نیاز دارد به دو شیوه این کیست‌ها را از تخمدان او خارج می‌کند:
عمل سیستکتومی:
در این عمل تنها کیست مویی تخمدان را بر می‌دارند. طی آن تخمدان برداشته نمی‌شود بنابراین توانایی باروری بیمار حفظ می‌شود و او می‌تواند در آینده‌ای نه چندان دور حس مادری را تجربه کند.
عمل اوفورکتومی:
در این عمل جراحی به علاوه کیست تخمدان را هم برمی‌دارند. این عمل زمانی انجام می‌شود که کیست به قدری بزرگ شده باشد که آسیب‌های جبران ناپذیری به تخمدان وارد کرده باشد. پس از این عمل قدرت باروری مادر تحت تاثیر قرار گرفته و ممکن است نتواند مادر شدن را تجربه کند.
تکنیک‌های عمل کیست تخمدان مویی
حال که در مورد عمل کیست درموئید تخمدان اطلاعاتی به دست آوردید اجازه دهید در مورد تکنیک‌های این عمل جراحی هم کمی با همدیگر صحبت کنیم. همان طور که 2 روش برای عمل جراحی کیست درموئید وجود داشت 2 تکنیک هم در این زمینه وجود دارد که یکی از آن‌ها لاپاراسکوپی و دیگری لاپاراتومی است. در ادامه مطلب به صورت مختصر این دو تکنیک را به شما عزیزان معرفی می‌کنیم:
1. لاپاراسکوپی
در این روش پزشک به صورت مستقیم به کیست دسترسی ندارد. برای شروع کار ابتدا برش‌های بسیار کوچکی روی پوست بیمار ایجاد می‌شوند. از طریق این برش‌ها یک دوربین و همچنین سایر ابزارهای جراحی وارد بدن بیمار می‌شوند. پزشک در مانیتور خود آن چه دوربین نشان می‌دهد را مشاهده کرده و کیست را برمی‌دارد. این روش کم تهاجمی است و عوارض چندان زیادی با خود به همراه ندارد. بیمار نیاز نیست دوران نقاهت طولانی را سپری کند و پس از چند روز استراحت می‌تواند به زندگی عادی و معمولی خود برگردد.
2. لاپاراتومی
در صورتی که کیست بیش از اندازه بزرگ شده باشد و یا از نوع بدخیم باشد نمی‌توان آن را با روش لاپاراسکوپی خارج کرد. در این گونه مواقع باید از تکنیک لاپاراتومی استفاده شود. در این تکنیک برش‌های بزرگ‌تری بر روی شکم بیمار ایجاد می‌شود. بنابراین پزشک می‌تواند به صورت مستقیم به کیست دسترسی پیدا کرده و آن را از تخمدان بیمار خارج کند.
با عوارض عمل نکردن کیست مویی آشنا شوید
هر چند کیست‌های مویی تخمدان معمولاً از نوع خوش خیم هستند اما عمل نکردن آن‌ها عوارض فراوانی با خود به همراه می‌آورد. اگر شما هم دوست دارید در مورد عوارض وجود کیست درموئید در تخمدان خود اطلاعات بیشتری به دست آورید، این قسمت از مقاله را از دست ندهید:
پیچ خوردگی
زمانی که کیست مویی بیش از اندازه در تخمدان بماند و بزرگ شود احتمال پیچ خوردن آن وجود دارد. کیست پس از آن که تخمدان را به کلی درگیر کرده به دور هر بافتی که در اطراف آن وجود دارد می‌پیچد و حتی از حالت طبیعی خود خارج می‌شود. این موضوع فرایند خونرسانی به اندام‌هایی مانند تخمدان را با سختی همراه می‌کند. در این گونه مواقع تخمدان آسیب دیده و حتی ممکن است نیاز به برداشتن آن وجود داشته باشد.
ترکیدن کیست
کیست‌های مویی تخمدان اگر بیش از اندازه بزرگ شوند احتمال ترکیدن آن‌ها درون تخمدان وجود دارد. در این گونه مواقع اغلب بدن محتویاتی که از کیست خارج شده و به بیرون انتقال پیدا کرده است را جذب می‌کند. اما مواقعی وجود دارند که این ترشحات به داخل شکم رسیده و سبب ایجاد عفونت می‌شوند.
بدخیم شدن کیست
همان گونه که اشاره شد احتمال کمی وجود دارد که کیست مویی تخمدان بدخیم شود. اما در 2 درصد از موارد مشاهده شده است که این کیست‌ها بدخیم شده و به بیماری سرطان تبدیل شده‌اند. خانم‌هایی که در سنین بالای 45 سالگی قرار دارند سرعت رشد کیست آن‌ها زیاد است و قطر کیست آن‌ها به بیش از 10 سانتی متر رسیده است بیش از دیگران در معرض بدخیم شدن کیست مویی تخمدان قرار دارند.
چه زمانی برای درمان کیست مویی تخمدان به پزشک مراجعه کنم؟
یکی از مهم‌ترین سوالاتی که ممکن است برای برخی از افراد به وجود آید این است که چه زمانی برای درمان کیست مویی تخمدان به پزشک مراجعه کنیم؟ در پاسخ به این سوال باید بگوییم به سبب آن که چنین کیست‌هایی در ابتدا علائم خاصی ندارند بنابراین تشخیص این که چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟ کار سخت و دشواری است. به طور کلی اگر با علائمی که در ادامه مطلب به آن‌ها اشاره می‌کنیم روبرو شدید در سریع‌ترین زمان ممکن به متخصص زنان و زایمان خود مراجعه کنید:
- احساس درد شدید در شکم
- حالت تهوع و استفراغ
- ترشحات و خونریزی‌های غیر عادی از واژن
- سرگیجه
- تب
- درد در هنگام رابطه جنسی
سوالات متداول
-
آیا وجود کیست درموئید تخمدان، عوارضی با خود به همراه می‌آورد؟
این کیست‌ها در اغلب اوقات بدون خطر هستند؛ اما اگر رشد آن‌ها متوقف نشود بیش از اندازه بزرگ شده و عوارضی با خود به همراه می‌آورند. از جمله این عوارض می‌توان به عفونت آسیب دیدن نخاع یا اعصاب، پیچ خوردن تخمدان، ترکیدن کیست، آسیب به استخوان‌های مجاور و سرطانی شدن کیست اشاره کرد.
-
آیا کیست مویی تخمدان سبب نازایی می‌شود؟
اگر این کیست را در همان قدم‌های اول که هنوز رشد نکرده و بزرگ نشده درمان کنید می‌توان تخمدان را نگه داشت. بنابراین توانایی باروری فرد حفظ می‌شود و می‌تواند باردار شود.
-
آیا تمامی کیست‌های مویی تخمدان، حتماً باید با عمل جراحی از تخمدان خارج شوند؟
گاهی تمامی کیست‌هایی که در تخمدان رشد می‌کنند نیازی به برداشته شدن ندارند. پزشکان در شرایطی عمل جراحی را برای بیمار خود توصیه می‌کنند که کیست بیش از 5 سانتی متر شده باشد و علائم ناخوشایندی برای بیمار به وجود آورده باشد. البته اگر ریسک بدخیم شدن کیست وجود داشته باشد، باید هر چه زودتر آن را برداشت و این موضوع باید توسط یک متخصص با تجربه و ماهر تشخیص داده شود.
-
آیا ممکن است کیست‌های مویی تخمدان بعد از عمل جراحی، دوباره بازگردند؟
خوشبختانه عمل جراحی یک گزینه بسیار مطمئن برای کیست مویی تخمدان به شمار می‌رود. تنها در 3 الی 4 درصد از موارد احتمال بازگشت این کیست دوباره وجود دارد. بنابراین می‌توان گفت درصد بالایی از بیماران، پس از عمل جراحی دیگر با چنین کیستی در تخمدان خود مواجه نخواهند شد.
-
آیا جراحی کیست مویی درد دارد؟
به سبب این که چنین عملی تحت بی حسی موضعی یا بیهوشی انجام می‌شود بنابراین در حین انجام عمل هیچ دردی متوجه نمی‌شوید.
سخن پایانی
در نهایت باید به این موضوع اشاره کنیم که کیست‌های مویی تخمدان، توده‌های خوش‌خیمی هستند که خطر چندان زیادی با خود به همراه ندارند. این کیست‌ها دارای بافتی مانند مو، دندان و استخوان هستند و معمولاً درون تخمدان رشد می‌کنند. اگر بتوان این نوع کیست را خیلی زود تشخیص داد، با دارو درمان می‌شود. اگر کیست بیش از اندازه بزرگ شده باشد، چاره‌ای جز عمل جراحی کیست مویی وجود ندارد.
یک متخصص زنان و زایمان با دانش و تجربه‌ای که در این زمینه دارد این عمل را در کوتاه‌ترین مدت انجام می‌دهد. سپس شما از شر کیست مویی خلاص شده و می‌توانید مانند قبل به زندگی خود ادامه دهید. به یاد داشته باشید که کلینیک ما با بهره‌مندی از بهترین متخصصان و تجهیزات پیشرفته و به روز به شما برای درمان این بیماری کمک می‌کند. هدف ما سلامتی شماست و امیدواریم بتوانیم در این زمینه به شما کمک کنیم.
