سن ابتلا به سرطان دهانه رحم در زنان 40 تا 44 ساله بیشتر از سایرین می باشد. از سوی دیگر، مراحل اولیه سرطان رحم در توزیع سنی بیش از همه در زنان جوان بین 20 تا 30 سال رخ می دهد. به طور کلی، کنسر دهانه رحم بیشتر در سنین 35 تا 59 سالگی رخ می دهد. پس از آن، خطر کاهش می‌یابد، اما از سن 65 سالگی دوباره به طور قابل توجهی افزایش می‌یابد. درمان کنسر دهانه رحم شامل جراحی، شیمی‌درمانی و پرتودرمانی است.
اگر پزشک شما گفت که به سرطان دهانه رحم مبتلا هستید، بهتر است به یک دکتر زنان متخصص سرطان رحم مراجعه کنید (پزشکی که برای درمان سرطان‌های زنان از جمله سرطان رحم آموزش‌دیده است). برای دانستن نکات طلایی ارتباط بین سن ابتلا به سرطان رحم با روند این بیماری و تشخیص و درمان آن تا پایان این مقاله ما را همراهی کنید.
فهرست مطالب
- شایع‌ترین سن ابتلا به سرطان دهانه رحم چه سنی است؟
- چگونگی ایجاد سرطان دهانه رحم و ارتباط آن با سن ابتلا به این سرطان
- چه عواملی منجر به کاهش سن ابتلا به کنسر رحم می‌شود؟
- علائم سرطان دهانه رحم
- راه‌های تشخیص سرطان رحم به‌منظور جلوگیری از کاهش سن ابتلا به سرطان رحم
- راهکارهای درمانی باتوجه‌به سن ابتلا به کنسر رحم
- آیا می‌توان با پیشگیری زودهنگام از کاهش سن ابتلا به سرطان دهانه رحم جلوگیری کرد؟
- سخن پایانی
شایع‌ترین سن ابتلا به سرطان دهانه رحم چه سنی است؟
خوشبختانه با انجام برنامه‌های غربالگری مستمر، سن مبتلا شدن به کنسر رحم تا حد زیادی پائین آمده است. معمولاً محققان در پاسخ به این سؤال که کنسر رحم در چه سنی رخ می‌دهد این‌گونه پاسخ می‌گویند که سنین سی تا چهل‌سالگی، سنین مستعد ابتلا به این بیماری هستند و کمتر دیده شده که افراد در سنین زیر بیست سال به این بیماری مبتلا شوند.
بااین‌وجود باید به این نکته توجه کنید که درست است که سرطان رحم بیماری است که در زنان جوان رخ می‌دهد اما این احتمال وجود دارد که حتی افراد بالای 65 سال نیز درگیر این بیماری شوند. لذا با انجام غربالگری به‌موقع و مستمرمی توان تا حد زیادی امکان ابتلا به آن را کاهش داد. علاوه بر اهمیت این موضوع که این نوع سرطان رحم در چه سنی شایع است، عوامل دیگری نیز در بروز و شیوع این بیماری مؤثر است که در بخش‌های بعد به طور مفصل به آن می‌پردازیم.
چگونگی ایجاد سرطان دهانه رحم و ارتباط آن با سن ابتلا به این سرطان
ازآنجاکه آمار جهانی ابتلا به سرطان رحم در بین زنان بسیار بالاست لذا پی‌بردن به ارتباط بین سن مبتلا شدن به کنسر رحم با تشخیص و درمان بموقع این بیماری می‌تواند حائز اهمیت باشد. برای شناخت بهتر این بیماری باید بدانید که رحم بخشی از رحم است که در پایین آن و به سمت واژن است. این دهانه در واقع شبیه یک لوله به واژن متصل شده و از سلول‌های مختلفی تشکیل شده است.
حال اگر در محدوده رحم یک‌سری سلول‌های غیرطبیعی شروع به رشد و زیادشدن کنند ممکن است منجر به سرطان رحم شوند. هنگامی‌که سلول‌ها به شکل غیرطبیعی و غیرنرمال در رحم شروع به تکثیر کنند، باعث ایجاد توده در رحم شده و در نهایت منجر به تشکیل تومور در این ناحیه و سرطان رحم خواهند شد.
موضوعی بسیار مهم است آن است که این بیماری می‌تواند زمینه‌ساز ابتلای شما به بیماری‌های خطرناک دیگری شود و به عبارتی مجبور شوید علی‌رغم سن پایین با بیماری‌هایی مثل بیماری‌های کبدی، ریوی و حتی آسیب به روده و مثانه دست‌وپنجه نرم کنید. بنابراین تشخیص به‌موقع سرطان رحم با استفاده از ابزارهایی مانند کشف ارتباط بین سن مبتلا شدن به سرطان رحم و تشخیص این بیماری می‌تواند به میزان بسیاری از بروز خطرات جبران‌ناپذیر جلوگیری کند.
چه عواملی منجر به کاهش سن ابتلا به کنسر رحم می‌شود؟
اگر موارد زیر در بدن شما یا سبک زندگی‌تان وجود داشته باشد شما را مستعد کاهش سن مبتلا شدن به کنسر رحم و به‌وجودآمدن این بیماری می‌کند:
اگر عادت به استفاده بی‌رویه در مصرف دخانیاتی مثل سیگار یا قلیان دارید
اگر زایمان‌های پی‌درپی و متعدد داشته‌اید
اگر ایمنی بدن شما از یک سیستم قوی برخوردار نباشد
اگر مبتلا به ویروس اچ‌آی‌وی باشید
اگر به دلیل بیماری زمینه‌ای به طور مداوم دارو مصرف می‌کنید
اگر عادت به استفاده زیاد و طولانی از قرص‌های ضدبارداری دارید
اگر در سن پایین تجربه رابطه جنسی با افراد مختلف داشته باشید
اگر بدنتان دچار کم‌بودن میزان ویتامین‌های آ و سی و یا اسیدفولیک باشد
اگر دچار چاقی بیش از اندازه و یا اضافه‌وزن باشید
اگر تابه‌حال تجربه بارداری نداشته‌اید
اگر در خانواده دارای پیشینه خانوادگی این بیماری هستید
البته لازم به ذکر است که یکی از مهم‌ترین عوامل ایجاد این بیماری مبتلا بودن فرد به ویروس اچ‌پی‌وی است. این ویروس که از مهم‌ترین بیماری‌های مقاربتی است، می‌تواند از فردبه‌فرد منتقل و سالیان طولانی در بدن فرد حضور داشته باشد و علائمی هم نداشته باشد.
علائم سرطان دهانه رحم
هر بیماری علائمی دارد که آشنایی شما با آنها می‌تواند در تشخیص و درمان به‌موقع بیماری به شما کمک کند. برای بررسی بیشتر و بهتر ارتباط بین سن مبتلا شدن به کنسر رحم و در نتیجه تشخیص صحیح و به هنگام این بیماری توجه به علائم زیر می‌تواند مفید باشد:
خونریزی واژینال غیرطبیعی و خارج از دوره عادت‌ماهانه
خونریزی سنگین در طی پریود یا خونریزی مکرر بین دو پریود
درد و خونریزی در حین مقاربت
خارج‌شدن ترشحات غیرنرمال از واژن که غالباً بدرنگ، بد بو و گاهی اوقات آغشته‌به‌خون است
احساس درد در ناحیه لگن
تکرر یا سوزش ادراری
وجود درد و خون در هنگام مدفوع کردن و یا وجود اسهال
ایجاد ورم در ناحیه پا
بی‌اشتهایی و کاهش وزن
خستگی بیش از اندازه
راه‌های تشخیص سرطان رحم به‌منظور جلوگیری از کاهش سن ابتلا به سرطان رحم
در بعضی از موارد سرطان رحم در زنان، تست غربالگری دهانه رحم یا همان آزمایش پاپ‌اسمیر مثبت می‌شود اما بیماری بدون علامت تشخیص داده می‌شود. اگر شک پزشک به کنسر رحم باشد، ابتدا رحم را به طور کامل معاینه می‌کند و سپس با استفاده از ابزار بزرگ‌نمایی ویژه‌ای به نام کولپوسکوپ به بررسی سلول‌های غیرطبیعی می‌پردازد.
اگر پزشک بخواهد در زمان معاینه از روش کولپوسکوپی بهره بگیرد، در این صورت از نمونه‌ای از سلول‌های دهانه رحم یا همان بیوپسی استفاده می‌کند. این مرحله درواقع شامل برداشتن نمونه‌ای از رحم و بررسی آن در زیر میکروسکوپ است تا سلول‌های سرطانی موجود در دهانه رحم شما تشخیص داده شود. همچنین از آزمایش خون برای بررسی عملکرد اندام‌هایی مثل کلیه و کبد استفاده می‌شود.
اگر پزشک تشخیص دهد که شما به کنسر رحم گرفتار شده‌اید، نیاز به آزمایش‌های بیشتری برای تعیین مرحله سرطان دارد که آن را برای شما تجویز می‌کند. اینکه سرطان در چه مرحله‌ای است می‌تواند یک عامل کلیدی در تصمیم‌گیری در مورد درمان شما باشد. این آزمایش‌ها عبارت‌اند از:
تست‌های تصویربرداری: آزمایش‌هایی مانند اشعه x، سی‌تی‌اسکن، ام‌آر‌آی و توموگرافی گسیل پوزیترون (PET) می‌تواند به پزشک کمک کند تا تشخیص دهد که آیا سرطان به خارج از رحم متاستاز داده است یا خیر.
معاینه چشمی مثانه و رکتوم: پزشک برای مشاهده داخل مثانه و رکتوم از دوربین‌های مخصوص کمک می‌گیرد.
راهکارهای درمانی باتوجه‌به سن ابتلا به کنسر رحم
برای مبارزه با کنسر دهانه رحم روش‌های درمانی زیادی وجود دارد. اما پزشک شما ممکن است باتوجه‌به سطح پیشرفت بیماری و علائم بالینی شما و همچنین سن مبتلا شدن شما به این سرطان، یکی از روش‌های زیر را برای درمان شما در نظر بگیرد:
استفاده عمل جراحی
شاید اولین گزینه‌ای که توسط پزشک شما برای درمان پیشنهاد شود گزینه استفاده از عمل جراحی باشد. البته عواملی همچون اندازه توده سرطانی، میزان پیشرفت سرطان در رحم شما و نیز تمایل شما برای بارداری در آینده باتوجه‌به سن سرطان رحم در انتخاب نوع جراحی مؤثر است. انواع جراحی‌های موردنظر به شکل زیر است:
جراحی فقط برای ازبین‌بردن خود سلول سرطانی: در حالتی که سلول‌های سرطانی بسیار کوچک در گردن رحم وجود داشته باشد، معمولاً می‌توان با بیوپسی مخروطی آن را به طور کامل جدا کرد. در گردن رحم بخشی به شکل مخروطی وجود دارد که در این روش آن را بریده و از رحم جدا می‌کنند و بقیه قسمت‌های دهانه رحم سالم می‌ماند. در این روش جراحی باتوجه‌به سن ابتلا به سرطان دهانه رحم، شخص امکان بارداری در آینده را دارد.
جراحی به‌منظور بیرون آوردن رحم (تراکلکتومی): روش تراکلکتومی روشی است که می‌توان در مراحل اولیه درمان این بیماری از آن استفاده کرد. اگر پزشک این شیوه درمانی را برای شما استفاده کند تنها دهانه رحم و برخی از بافت‌های اطراف را برای رفع بیماری بیرون می‌آورد و اصل رحم شما باقی می‌ماند. به همین دلیل احتمال بارداری برای شما امکان‌پذیر خواهد بود.
جراحی برای خارج‌سازی رحم و خود رحم (هیسترکتومی): اگر پزشک شما تشخیص دهد که کنسر رحم شما خیلی پیشرفت نکرده، از عمل جراحی هیسترکتومی استفاده می‌کند و در طی آن بخشی از واژن و غدد لنفاوی مجاور را بیرون میوآا‌آورد. از جمله مزایای این روش آن است که هم سرطان را درمان می‌کند و هم از بازگشت مجدد آن جلوگیری می‌کند. اما عیبی که این روش دارد آن است که چون رحم شما برداشته می‌شود دیگر قادر به بارداری نخواهید بود و اینجاست که در سرطان دهانه رحم سن اهمیت خود را نشان می‌دهد.
روش پرتودرمانی
ممکن است پزشک شما تشخیص دهد که برای درمان شما از روش پرتودرمانی استفاده کند. در این شیوه از پرتوها یا اشعه‌هایی مثل اشعه ایکس یا پروتون استفاده می‌شود. اما اگر کنسر رحم در بدن شما پیشرفت کرده باشد، احتمالاً از ترکیب پرتودرمانی و شیمی‌درمانی برای درمان شما استفاده خواهد شد.
سه شیوه رایج پرتودرمانی به شرح زیر است:
پرتودرمانی با پرتو خارجی
در این روش با استفاده از پرتوی که از بیرون به ناحیه موردنظر رحم شما تابانده می‌شود درمان صورت می‌گیرد
براکی‌تراپی
در این شیوه پزشک برای درمان شما معمولاً چنددقیقه‌ای دستگاهی پر از مواد رادیواکتیو را در داخل واژن شما قرار می‌دهد.
گاهی هم پزشک شما از روش ترکیبی استفاده می‌کند و با استفاده هم‌زمان از تاباندن پرتو به شکل داخلی و خارجی درمان را انجام می‌دهد.
درنظرگرفتن سن ابتلا به سرطان دهانه رحم در اینجا ضروری است چرا که انجام پرتودرمانی ممکن است باعث ایجاد یائسگی شود درحالی‌که فرد به سن یائسگی نرسیده است. لذا در صورت ابتلا به این سرطان و پیشنهاد پزشک مربوطه برای پرتودرمانی، حتماً در مورد این عارضه از پزشک خود سؤال کنید، به‌ویژه اگر قصد بارداری دارید.
درمان با شیمی‌درمانی
گاهی پزشک برای درمان شما و برای ازبین‌بردن سلول‌های سرطانی از مواد شیمیایی استفاده می‌کند که این شیوه درمان به شیمی‌درمانی معروف است. پزشک در این روش، داروهایی به شکل مصرف قرص یا وریدی برایتان تجویز می‌کند. البته گاهی نیز بسته به شرایط بیمار، میزان پیشروی بیماری و اینکه کنسر رحم در چه سنی رخ می‌دهد، هر دو نوع دارو به کار گرفته می‌شود.
انجام درمان‌های هدفمند
ممکن است پزشک شما با استفاده از شناسایی نقاط ضعف ویژه‌ای که در سلول‌های سرطانی شما وجود دارد از درمان‌های هدفمند استفاده کند. گاه با استفاده هم‌زمان از این روش و شیمی‌درمانی می‌توان با سرطان‌های پیشرفته مبارزه کرد.
درمان دارویی با روش ایمونوتراپی
گاهی سلول‌های سرطانی که در بدن شما ایجاد می‌شود با تولید مواد پروتئینی اجازه نمی‌دهند سیستم ایمنی بدن شما سرطان را تشخیص دهد و لذا برای نابودی‌شان به آنها حمله نمی‌کند. پزشکان در این صورت برای کمک به سیستم ایمنی بدن شما از یک درمان دارویی بنام ایمونوتراپی بهره می‌برند. معمولاً در سرطان‌های رحم پیشرفته استفاده از این روش مفید است.
علاوه بر درمان‌های پزشکی که در بالا توضیح داده شد، گاهی می‌توانید باتوجه‌به شرایط بیماری‌تان و میزان پیشرفت آن از درمان‌های خانگی و یا طب سنتی استفاده کنید. البته توجه به این نکته ضروری است که در استفاده از این روش‌ها باید دقت زیادی داشته باشید.
درمان کنسر رحم با به‌کارگیری طب سنتی
همان‌طور که در قدیم نیز مرسوم بوده گاهی برای درمان کنسر رحم و رحم از گیاهان دارویی یا شیوه طب سنتی استفاده می‌شود. مصرف گیاهانی مانند خاکشیر، گل بنفشه، گل همیشه‌بهار و تخم کاسنی از آن جمله‌اند. وان آب گرم با گل ختمی و دم‌نوش گزنه نیز مفید است. حتماً پیش از مصرف داروهای طب سنتی، با پزشک متخصص زنان خود مشورت کنید تا خدایی نکرده تداخل این داروها با داروهای تجویزی پزشک مربوطه، سلامتی شما را به خطر نیندازد.
مراقبت‌های لازم برای کنسر دهانه رحم در خانه
برای کاهش فشارهای روحی و جسمی ناشی از کنسر رحم می‌توان اقداماتی انجام داد و به واسطه آنها طول دوره درمان را کاهش داد. چون ممکن است بیمار در طول درمان اشتهای خود را از دست بدهد بنابراین استفاده از مواد غذایی مناسب و مقوی بسیار اهمیت دارد. زیرا با جذب کالری و پروتئین کافی بیمار قدرت بیشتری برای مبارزه با بیماری خواهد داشت. به همین منظور مراجعه به یک پزشک تغذیه می‌تواند کمک‌کننده باشد.
باتوجه‌به شرایط بالینی بیمار مثل درنظرگرفتن سن مبتلا شدن به کنسر رحم و یا میزان پیشرفت بیماری می‌توان اقدامات زیر را نیز انجام داد:
داشتن استراحت کافی در شب‌ها
داشتن فعالیت بدنی بیمار در سطح مبتدی برای حفظ سطح انرژی خود
ترک سیگار تاحدامکان
جلوگیری از مصرف الکل
آیا می‌توان با پیشگیری زودهنگام از کاهش سن ابتلا به سرطان دهانه رحم جلوگیری کرد؟
تشخیص زودهنگام تغییرات سلولی قبل از سرطانی شدن آنها برای جلوگیری از پیشروی سرطان رحم بسیار کمک‌کننده است. با انجام معاینه منظم رحم و انجام آزمایش پاپ‌اسمیر می‌توان تا حد زیادی از بروز این سرطان پیشگیری کرد. دراین‌خصوص متخصصان حوزه زنان و زایمان این اقدامات را توصیه می‌کنند:
انجام آزمایش پاپ‌اسمیر در سنین بالای ۲۱ سال هر ۳ سال یک‌بار
انجام آزمایش پاپ‌اسمیر و آزمایش اچ‌پی‌وی هر 5 سال یک‌بار در بازه سنی ۳۰ تا ۶۵ سال،
توقف آزمایش‌ها در سنین بالاتر از ۶۵ سال اگر پزشک معتقد است در معرض خطر سرطان نیستید.
انجام سالانه آزمایش‌های مربوط به کلامیدیا، سوزاک، سفلیس اچ‌پی‌وی درصورتی‌که از نظر جنسی فعالیت بالایی دارید. همچنین انجام تست اچ‌آی‌وی نیز هرچند وقت یک‌بار توصیه می‌شود.
سخن پایانی
سن ابتلا به سرطان دهانه رحم چند است؟ کنسر رحم بیماری است که در زنان جوان رخ می‌دهد اما این امکان وجود دارد که حتی افراد بالای 65 سال نیز به این بیماری مبتلا شوند. اما با انجام به‌موقع غربالگری می‌توان تا حد زیادی امکان ابتلا به آن را کاهش داد. علاوه بر اهمیت سن ابتلا به سرطان رحم عواملی مانند چاقی، مصرف طولانی‌مدت دارو ضدبارداری و ژنتیک نیز در آن نقش دارد.
کنسر رحم، یکی از سرطان‌هایی است که به‌راحتی درمان‌پذیر است. اما تشخیص به‌موقع و در مراحل اولیه برای درمان هرچه بهتر این سرطان بسیار مهم است و لذا این موضوع می‌تواند با سن مبتلا شدن به کنسر رحم ارتباط نزدیکی داشته باشد. انجمن سرطان آمریکا گزارش داده که هرچقدر از غربالگری با آزمایش‌های پاپ‌اسمیر بیشتر استفاده شود، مرگ‌ومیر ناشی از کنسر رحم به پایین‌ترین میزان خود خواهد رسید.
عجله کنید و اگر تا الان اقدامی برای انجام منظم آزمایش‌های پاپ اسمیرنکرده اید هرچه سریع‌تر با مراجعه به یک پزشک متخصص برای این موضوع اقدام کنید و از ابتلا به این بیماری و یا پیشرفت آن پیشگیری کنید.
