آیا بهترین روش تشخیص سرطان دهانه رحم با سونوگرافی واژینال است؟

رحم عضوی گلابی‌شکل، توخالی، وارونه و قسمتی از دستگاه تولیدمثل زنان است که از بدو تولد شکل می‌گیرد. دهانه یا گردن رحم در بخش بالای رحم، بالاتنه و انتهای رحم قرار دارد و رحم را به واژن متصل می‌کند. با پیشرفت تکنولوژی روش‌های متعددی برای تشخیص این بیماری ارائه شده است که تشخیص سرطان دهانه رحم با سونوگرافی واژینال یکی از این روش‌ها است. در ادامه با کارایی بیشتر این ابزار در تشخیص کانسر دهانه رحم آشنا خواهیم شد.

آیا آغاز تشخیص سرطان دهانه رحم با سونوگرافی واژینال اتفاق می‌افتد؟

در پاسخ به سؤال فوق باید بگوییم خیر شروع نمی‌شود. بلکه بیمار باید توسط دکتر زنان متخصص سرطان رحم معاینه شود. در این مرحله پزشک در ارتباط باسابقه پزشکی خانوادگی و شخصی شما سؤالاتی می‌پرسد تا اطلاعات در ارتباط با عوامل خطر و علائم سرطان جمع‌آوری کند. سپس برای ارزیابی وضعیت سلامت عمومی بیمار، پزشک یک چکاپ کلی بدنی هم انجام می‌دهد.
در این مرحله لگن بیمار به طور کامل معاینه شده و ممکن است تست پاپ‌اسمیر و است سونوگرافی برای بیمار تجویز شود. برای بررسی میزان گسترش سرطان گره‌های لنفاوی نیز بررسی و تست می‌شوند.
اگر علائم فرد نشان‌دهنده سرطان باشد یا نتیجه آزمایش پاپ‌اسمیر و سونوگرافی سلول‌های غیرطبیعی را نشان دهند یا نتیجه آزمایش اچ‌پی‌وی فرد مثبت باشد، به‌احتمال زیاد پزشک دهانه رحم را با کولپوسکوپ مورد بررسی قرار می‌دهد. در روش کولپوسکوپی برای باز نگه‌داشتن واژن، درون آن یک اسپکولوم قرار می‌دهند. کولپوسکوپ که دارای لنزهای بزرگ‌نمایی است، سطح گردن رحم را از نزدیک به پزشک نشان می‌دهد.
انجام این آزمایش در دوران بارداری موردی ندارد اما مانند پاپ‌اسمیر بهتر است در دوران پریودی انجام نشود.

بیشتر بدانید : دکتر زنان خوب برای سرطان رحم

آیا سرطان رحم با سونوگرافی قابل‌ تشخیص است؟

یکی از رایج‌ترین روش‌های تصویربرداری از بخش‌های داخلی بدن، “سونوگرافی” می‌باشد. در واقع سرطان رحم به کمک روش‌های مختلفی قابل‌تشخیص است، اما سونوگرافی یکی از دقیق‌ترین و کامل‌ترین روش‌هاست که به‌خوبی وجود یا عدم وجود سرطان را تشخیص می‌دهد.
سونوگرافی را می‌توان از دسته اولین آزمایش‌ها برای بررسی رحم، تخمدان و لوله‌های فالوپ دانست. برای انجام این آزمایش پزشک دستگاه سونوگرافی را روی زیر شکم بیمار حرکت می‌دهد. برای گرفتن تصاویر باکیفیت در حین انجام این آزمایش لازم است مثانه پُر باشد، ازاین‌رو پیش از انجام آزمایش بیمار باید به میزان زیادی آب بنوشد.

آشنایی با انواع روش‌های سونوگرافی رحم

ساده‌ترین و کم‌خطرترین روش برای مشاهده اندام‌های داخلی بدن، روش سونوگرافی می‌باشد. سونوگرافی به کمک امواج فراصوت به شکل دقیقی وضعیت رحم را بررسی می‌کند و گزارش کاملی از وجود یا عدم وجود بافت غیرطبیعی یا تومور به پزشک ارائه می‌دهد. این روش تشخیص با دو روش انجام می‌شود. روش اول سونوگرافی شکمی (Abdominal ultrasound) می‌باشد که از روی شکم انجام می‌شود.
در این روش برای افزایش کیفیت تصویر در سطح پوست مقداری ژل مخصوص سونوگرافی استفاده می‌شود. روش دوم تشخیص از طریق سونوگرافی قسمت واژینال است. در این روش از یک مبدل فراصوت در ابعاد کوچک‌تر استفاده می‌کنند، زیرا مبدل وارد واژن بیمار می‌شود و پس از ورود تصویری واضح‌تر و دقیق‌تر از بافت‌های داخلی واژن و دهانه رحم ارائه می‌دهد.
اغلب برای تشخیص سرطان این کار را انجام می‌دهند، زیرا این روش تصاویر دقیق‌تر و با جزئیات بیشتری به پزشک ارائه می‌دهد. این تصاویر به تشخیص وجود یا عدم وجود تومور سرطانی کمک می‌کنند و ضخامت آندومتر را نشان می‌دهند که آیا از حد طبیعی بیشتر است یا خیر!
به‌علاوه به کمک این روش پزشک می‌تواند تشخیص دهد که سرطان در لایه عضلانی رحم درحال‌رشد است یا نه! سومین روش در این روش سونوگرافی انفوزیون نمک یا هی ستر و سونوگرافی است در این روش محلول آب‌نمک (سالین) را توسط لولهٔ کوچکی درون رحم قرار می‌دهند. در این روش پوشش رحم با وضوح بهتری به پزشک‌نمایش داده می‌شود.

بیشتر بدانید : پریود چیست؟

علائم و تشخیص سرطان دهانه رحم با سونوگرافی واژینال

لازم است بدانید که نشانه‎‌های کانسر دهانه رحم بر اساس نوع و گسترش سرطان از شخصی به شخص دیگر متفاوت است. بر اساس چیزی که در آمارها مشخص است 92 درصد زنان به سرطان رحم (آندومتر) یا تومور مبتلا هستند که در بافت‌های پوششی رحم ایجاد می‌شوند. نوع دیگر این سرطان به نام سارکوم رحم که در عضلات و سایر بافت‌های رحم به‌جز بافت آندومتر ایجاد می‌شود، کمتر دیده می‌شود.
با انجام منظم تست پاپ‌اسمیر و مراجعه منظم به پزشک به‌سادگی می‌توان پیش از بروز علائم سرطان را تشخیص داد و برای درمان اقدام کرد.
بااین‌حال در مراحل ابتدایی ابتلا به سرطان ممکن است با علائمی مانند احساس درد شکم، تکرر ادرار، بی‌اشتهایی و احساس سیری زیاد، مشاهده ترشحات غیرطبیعی و زیاد در واژن، ادرار دشوار همراه با درد، درد داشتن در برقراری رابطه جنسی، کاهش وزن بدون دلیل خاص و خونریزی واژینال بدون علت و خارج از زمان پریودی مواجه شوید.
این دلایل ممکن است نشانه‌هایی از وجود سرطان باشند و یا ممکن است دلیل بیماری‌های دیگری به‌جز سرطان باشند. درصورتی‌که این علائم به طور پیوسته تکرار شدند، سریعاً به پزشک مراجعه کنید تا از سلامت خود اطمینان حاصل کنید.

آیا برش یا جراحی برای تشخیص سرطان دهانه رحم نیاز است؟

اغلب بانوانی که برای معاینه رحم به متخصص زنان مراجعه می‌کنند پزشک برای تشخیص سرطان رحم برای آنها سونوگرافی رحم تجویز می‌کند. در این شرایط ممکن است اندکی نگران شوید و عموماً برای تشخیص بیماری‌های رحم، کیست تخمدان، سرطان رحم، کانسر دهانه رحم و… پزشک برای بیمار سونوگرافی رحم و تخمدان انجام می‌دهد.
در اغلب موارد سونوگرافی شکمی برای بیمار انجام می‌شود، اما در شرایطی که وضعیت بیمار نامشخص باشد، جهت تست بهتر و دقیق‌تر، پروسه تشخیصی سرطان رحم با سونوگرافی واژینال (ترانس واژینال) انجام می‌شود.
از جمله مشکلاتی که از طریق سونوگرافی قابل‌تشخیص هستند می‌توان به بررسی محل قرارگرفتن تخمدان‌ها در رحم، بررسی و تشخیص دلیل غیرطبیعی بودن خونریزی، بررسی وجود تومور یا توده مشکوک در تخمدان‌ها و رحم، تشخیص دلیل داشتن خونریزی بعد از یائسگی و مشاهده دقیق ضخامت و طول دهانه رحم اشاره کرد.

آیا برش یا جراحی برای تشخیص سرطان دهانه رحم با سونوگرافی واژینال نیاز است؟

نه هیچ نیازی به جراحی و برش نیست. اما دو روش دیگر سونوگرافی وجود دارد که گاهی حین انجام لازم است برش یا جراحی صورت بگیرد. لازم به ذکر است که در روش تست سونوگرافی هیستروسکوپی متخصص برای بررسی کامل و دقیق رحم، لوله‌ای باریک که به سر آن چراغ متصل است را توسط واژن وارد رحم می‌کند.
در این روش در صورت وجود موارد مشکوک در بافت رحم پزشک برای نمونه‌برداری اقدام می‌کند. در روش دیگر آزمایش سونوگرافی لاپاراسکوپی لازم است برش انجام شود. در این روش پزشک بدون باز کردن شکم، برشی در قسمت ناف ایجاد کرده و لولهٔ بسیار باریک مجهز به نور (لاپاراسکوپ) را وارد بدن می‌کند.
به‌این‌ترتیب پزشک قادر است اندام‌های موجود در رحم را مشاهده و دقیق‌تر به تشخیص سرطان رحم بپردازد. شایان‌ذکر است تشخیص کانسر دهانه رحم با کمک‌گرفتن از روش سونوگرافی معمولی و واژینال از طریق ارسال امواج فراصوت به اندام‌های داخلی انجام می‌شود و بیمار حین انجام سونوگرافی هیچ‌گونه دردی احساس نخواهد کرد. البته ممکن است به علت نوشیدن آب زیاد اندکی اذیت شوید که مدت آن بسیار کوتاه است.

آیا تنها روش تشخیص سرطان دهانه رحم با سونوگرافی واژینال است؟

در صورت داشتن علائم ممکن است پزشک معالج آزمایش‌های گوناگونی را برای معاینه دقیق رحم و تشخیص علت بروز علائم تجویز کند. اما عموماً سونوگرافی بهترین روش تشخیص سرطان رحم است، زیرا پزشک می‌تواند اندام‌های درونی بدن و بافت‌های رحم را با وضوح خوبی مشاهده و بررسی کند.
در میان روش‌ها، تشخیص سرطان واژینال نسبت به سایر روش‌های سونوگرافی دقیق‌تر است و به‌سادگی بافت‌های داخلی رحم را با وضوح قابل‌توجهی نمایش می‌دهد؛ بنابراین در صورت مشکوک بودن به سرطان یا هر نوع بیماری در ارتباط با تخمدان‌ها و رحم لازم است مطابق نظر پزشک سونوگرافی انجام دهید.
توجه داشته باشید هزینه تست سونوگرافی ممکن است باتوجه‌به فاکتورهای مختلفی مانند پرداخت هزینه با بیمه تأمین اجتماعی، بیمه تکمیلی یا خود فرد، مکانی که برای انجام سونوگرافی مراجعه می‌کنید منظور دولتی یا خصوصی‌بودن مرکز است، تعداد آزمایش‌هایی که پزشک در کنار سونوگرافی برای شما نوشته یا نوع سونوگرافی و قسمت‌هایی که باید به‌وسیله سونوگرافی بررسی شوند، متفاوت باشد.
اما هرگز به دلیل هزینه، چکاپ خود را فراموش نکنید و در اولین زمان برای تشخیص بیماری خود اقدام کنید، پیش از آنکه مجبور به پرداخت هزینه‌های گزاف درمان باشید.

قبل از انجام سونوگرافی واژینال باید به چه نکاتی توجه کنیم؟

پیش از انجام سونوگرافی لازم است نکاتی را رعایت کنید تا در نهایت نتیجه حاصل از آزمایش بادقت و وضوح‌بالایی آماده شده و پزشک بتواند با ضریب خطای پایین مشکل شما را تشخیص دهید.
یکی از کارهایی که بهتر است انجام دهید این است که روز قبل از انجام سونوگرافی غذای ساده مانند سوپ بخورید. 1 الی 2 ساعت پیش از انجام سونوگرافی بین چهارتا شش لیوان آب یا مایعات بنوشید، چراکه برای انجام آزمایش باید مثانه شما پر باشد و در صورت داشتن ادرار باید از رفتن به دستشویی خودداری کنید. مورد دیگر این‌که چنانچه به بیماری سوند متصل است باید لوله جمع‌آوری ادرار را ببندید تا مانع تخلیه ادرار شوید.

فراموش نکنید که سونوگرافی واژینال باید با مثانه خالی انجام شود.
پیشنهاد می‌کنیم پیش از انجام هر دو روش سونوگرافی معمولی و واژینال لباس گشاد و راحت به تن کنید. با سونوگرافی پزشک علاوه بر تشخیص بافت‌های غیرعادی و وجود تومور می‌تواند در ارتباط با زمان مشخص رسیدن تخمک‌ها به بلوغ نهایی و زمانی که یک زن بالغ تخمک‌گذاری می‌کند، اطلاعات کسب کند؛ بنابراین می‌توان سونوگرافی را یکی از روش‌های مهم در درمان نازایی دانست.
عموماً پزشک با انجام سونوگرافی‌های روزانه، رشد فولیکول‌ها که به شکل حباب‌های مشکی رنگ هستند مورد بررسی قرار می‌گیرد. از سوی دیگر سونوگرافی رحم و تخمدان بهترین روش برای تشخیص سرطان در مراحل اولیه است. ازآنجایی‌که عموماً تشخیص با استفادهاز سونوگرافی ناحیه واژینال انجام می‌شود، بهتر است در دوره قاعدگی از انجام سونوگرافی خودداری کنید، زیرا آزمایش به‌سختی انجام می‌شود. حتی اگر به روش معمولی هم بخواهید سونوگرافی در دوران پریودی انجام دهید باید بدانید که انجام تست برای خودتان دشوار خواهد بود.

بیشتر بدانید : تست سرطان رحم

آیا از مزایای تشخیص سرطان رحم با سونوگرافی واژینال اطلاع دارید؟

بدون شک هر روش تشخیصی مزایای بی‌شماری به همراه دارد و استفاده از سونوگرافی واژینال هم در این مورد مستثنی نیست. یکی از مزایای این روش اندازه‌گیری ضخامت دیواره درونی رحم است. دیواره فولیکول برای ازدست‌دادن ضخامت دیواره خود به هورمون استروژن نیاز دارد و در صورت کاهش این هورمون، ضخامت آندومتر بیشتر می‌شود؛ بنابراین پزشک با بررسی ضخامت و روشنی آندومتر در تصویر حاصل از سونوگرافی می‌تواند اطلاعاتی از اندازه مناسب استروژن و در نهایت کیفیت تخمک به دست آورد.
از دیگر مزایای سونوگرافی رحم باید به بررسی رحم و تخمدان‌ها باهدف سنجش و اندازه‌گرفتن اندام‌های موجود در لگن اشاره کرد.
به‌این‌ترتیب به کمک سونوگرافی پزشک بادقت بالایی شکل، اندازه، محل قرارگیری رحم و تخمدان‌ها را بررسی می‌کند، طول و ضخامت دهانه رحم را اندازه می‌گیرد، سایز محل و ساختار توده‌های لگنی را بررسی می‌کند، وجود یا عدم وجود توده یا مایع در رحم یا نزدیک به مثانه را مورد بررسی قرار می‌دهد، تغییرات مثانه، اختلال در ساختمان آناتومیک رحم را نشان می‌دهد، سلامت گردش خون در اندام‌های لگن را بررسی می‌کند، عفونت و اختلال‌های التهابی درون لگن را شناسایی می‌کند، دلایل خونریزی بعد از یائسگی را ارزیابی می‌کند.
همچنین وجود فیبروم، کیست و سایر انواع توده‌ها در پلوریس را تشخیص می‌دهد، تشخیص سرطان رحم و مثانه را به کمک نتیجه سونوگرافی انجام می‌دهد، دلیل خونریزی غیرطبیعی یا درد را تشخیص می‌دهد، در دوران بارداری رشد کودک را ارزیابی می‌کند و حاملگی خارج از رحم را تشخیص می‌دهد.

آیا تشخیص سرطان از طریق سونوگرافی ناحیه واژینال خطرناک است؟

در حالت کلی انجام سونوگرافی رحم و تخمدان عوارض و خطری به دنبال ندارد. حتی می‌توان بدون هیچ مانعی برای مادر و کودک در دوران بارداری سونوگرافی واژینال استفاده شود، زیرا در این روش تشخیصی از هیچ اشعه‌ای استفاده نمی‌شود و تنها امواج فراصوت بکار گرفته می‌شوند.
در مواردی ممکن است در هنگام انجام سونوگرافی ترانس واژینال بیمار اندکی احساس درد داشته باشد، اما جای نگرانی نیست؛ زیرا پس از انجام سونوگرافی درد کاملاً ناپدید می‌شود. با تمام توضیحات اگر باردار هستید و کیسه آب شما پاره شده و درد زایمان ندارید توصیه می‌کنیم سونوگرافی واژینال انجام ندهید، زیرا ممکن است جنین عفونی شده و با مشکلاتی مواجه گردد. همچنین اگر باردار هستید و دچار افتادگی جفت یا خونریزی واژینال شدید، بهتر است از انجام سونوگرافی واژینال خودداری کنید، زیرا منجر به شدیدتر شدن خونریزی می‌شود.

آیا با سونوگرافی واژینال سرطان رحم را نشان می ‌دهد؟

متخصص سونوگرافی تصاویر حاصل از سونوگرافی واژینال و معمولی را آنالیز کرده و گزارش دقیقی به پزشک ارائه می‌دهد. در این گزارش کوچک‌ترین مشکل و تداخلی در اندام‌های لگن، رحم، تخمک‌ها، رگ‌های خونی یا جنین قابل‌مشاهده است. سپس پزشک نتایج آزمایش‌های و سونوگرافی را بررسی و تحلیل کرده و در صورت نیاز و برای رفع ابهامات آزمایش‌های دیگری برای بررسی دقیق‌تر سلامت اندام‌های لگن توصیه می‌کند.
یکی از این روش‌ها هی ستر و سکو پی است. در این روش پزشک از طریق واژن دوربین و چراغ متصل به لولهٔ باریکی را وارد رحم می‌کند و به بررسی دقیق اندام‌ها شامل مخاط گردن رحم، بافت پوششی داخل رحم و سوراخ‌های لوله فالوپ می‌پردازد.
در این حالت در صورت مشاهده بافت غیرطبیعی نمونه‌گیری انجام می‌شود. یکی دیگر از روش‌های تشخیص تکمیلی سرطان رحم روش لاپاروسکوپی است. این روش جراحی با حداقل برش در شکم بیمار انجام می‌گیرد و لوله‌ای باریک مجهز به لاپاروسکوپی (نوعی منبع نور) وارد بدن بیمار شده و به تشخیص مشکلاتی مثل کیست‌ها، فیبروئیدها و عفونت‌ها کمک می‌کند.

سخن پایانی

تشخیص سرطان دهانه رحم با سونوگرافی واژینال و معمولی روشی ایمن، مطمئن، دقیق و به‌صرفه است. به کمک این روش تصاویر دقیقی از اندام‌های لگن، رحم و بافت‌های آن گرفته می‌شود که به‌خوبی می‌تواند به تشخیص پزشک کمک کنند.
در این مطلب تمامی نکاتی که لازم است پیش از انجام سونوگرافی انجام دهید را بررسی کردیم تا بتوانید با رعایت آنها با افزایش دقت آزمایش خود و تشخیص بهتر پزشک کمک کنید. در پایان توصیه می‌کنیم با مشاهده هر علامت غیرطبیعی در بدن خود به پزشک مراجعه کنید و به طور مرتب چکاپ کنید تا بتوانید از بروز سرطان و بیماری‌هایی که خطر مرگ به همراه دارند، جلوگیری کنید.