عفونت واژن پنیری از اتفاقاتی است که شاید آن را عادی تلقی کنید، زیرا در مواقعی مانند زمان قبل از قاعدگی، واژن چنین ماده‌ای را ترشح می‌کند که اغلب بی‌بو هستند اما اگر این ترشحات با بوی نامطبوع، خارش و سوزش همراه باشند، نشان از ابتلای شما به عفونت قارچی است، این عفونت به دلیل رشد بیش از حد قارچ‌ها در واژن رخ می‌دهد و می‌تواند به سرعت گسترش پیدا کند.
اگر این عارضه به موقع درمان نشود، به مشکلات جدی‌تری مانند التهاب لگن، ناباروری و سقط جنین ختم می‌شود. برای پیشگیری و درمان این بیماری، استفاده از داروهای ضدقارچ و مشاوره با پزشک ضروری است، در این مقاله به علل، علائم و روش‌های درمان این عفونت خواهیم پرداخت تا بتوانید، با اطلاعاتی کامل به بهترین دکتر متخصص عفونت زنان در تهران مراجعه کنید، با ما همراه باشید.
فهرست مطالب
- عامل عفونت واژن‌پنیری چیست و چگونه به وجود می‌آید؟
- کدام‌یک از ترشحات، طبیعی و کدام عفونت هستند و تفاوتشان چیست؟
- عفونت برفکی واژن را چگونه تشخیص دهیم؟
- چگونه به واژن‌پنیری مبتلا می‌شویم؟
- منظور از ترشحات پنیری چیست
- چگونه بفهمیم به عفونت پنیری واژن، مبتلا شده‌ایم؟
- روش علمی و مورد اطمینان، تشخیص عفونت پنیری چیست؟
- آیا می‌توانیم از عفونت واژن پیشگیری کنیم؟
- بهترین راهکارهای درمانی و دارویی عفونت پنیری واژن چیست؟
- چه افرادی مستعد عفونت واژن پنیری هستند؟
- سخن پایانی
عامل عفونت واژن‌پنیری چیست و چگونه به وجود می‌آید؟
واژن شما به صورت نرمال، شامل ترکیب مساوی از مخمرها از جمله باکتری و کاندیدا است. برخی از باکتری ها (لاکتوباسیلوس) از رشد بیش از حد مخمر جلوگیری می کنند اما می تواند دچار بی نظمی این تعادل شود. رشد بی شمار کاندیدا یا نفوذ قارچ به لایه‌های زیرین سلولی واژن باعث و نشانه‌های و علائم عفونت قارچی می‌شود.
عفونت قارچی، باعث تحریک ترشح و خارش شدید واژن و فرج (بافت های دهانه واژن) می شود. عفونت قارچی واژن که اسم دیگر آن نیز کاندیدیازیس واژینال است، از هر 4 زن 3 نفر را درگیر می‌کند.
عفونت پنیری واژن یک عفونت آمیزشی محسوب نمی شود. اما، خطر مبتلا شدن به عفونت قارچی واژن، هنگام اولین فعالیت جنسی مداوم افزایش می یابد، همچنین شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد عفونت‌ها ممکن است با تماس دهان و تناسلی (رابطه جنسی دهانی- تناسلی) مرتبط باشند.
کاندیدا آلبیکنس یکی از شایع ترین نوع قارچیست که سبب ایجاد عفونت قارچی می شود، درمان عفونت‌های مخمری ناشی از انواع دیگر قارچ کاندیدا می تواند سخت تر باشد و نیاز به درمان های سخت‌تری داشته باشند.
داروها می توانند به طور موثر عفونت های قارچی واژن را درمان کنند. اگر عفونت های قارچی مکرر دارید ابتلا به این بیماری از چهار یا بیشتر در یک سال ممکن است به یک دوره درمانی طولانی تر و یک برنامه نگهداری نیاز داشته باشید.
تا زمانی که درمان به پایان نرسیده و عفونت شما از بین نرود، رابطه جنسی واژینال یا دهانی نداشته باشید، یا چیزی در واژن خود قرار ندهید. اصطکاک ناشی از رابطه جنسی می تواند باعث تحریک بیشتر یا بهبود آن شود. و برخی از داروهایی که در واژن خود استفاده می کنید دارای روغن هستند که می تواند باعث شکستن کاندوم شود.
حتی اگر عفونت های مخمری واقعاً خارش دار باشند، سعی کنید خراش نکنید. این می تواند تحریک را بدتر کند یا باعث بریدگی در پوست شما شود که می تواند میکروب ها را پخش کند و باعث عفونت های بیشتر شود.
بیشتر بدانید : عفونت قارچی واژن
کدام‌یک از ترشحات، طبیعی و کدام عفونت هستند و تفاوتشان چیست؟
ترشحات نرمال واژن باید سفید یا شفاف باشد. نباید بوی بدی بدهد وغلظت آن ممکن است در طول چرخه قاعدگی شما تغییر کند. سایر خصوصیات ترشحات واژن عبارتند از:
بافت: شکل طبیعی ترشحات واژن از چسبنده و آبکی شفاف تا تیره، غلیظ و خمیری متغیر است، هورمون های بدن شما باعث ایجاد این تغییر می شوند، اما عواملی مانند عفونت نیز می توانند قوام ترشحات واژن را تغییر دهند. ترشحات واژینال که غلیظ، کف آلود یا همراه با خارش و تغییر رنگ هستند نشانه‌ی عفونت واژینال هستند.
رنگ: ترشحات واژن اگر شفاف، سفید مایل به شیری یا مایل به سفید باشد سالم هستند، ترشحات قهوه‌ای، زرد تیره، خاکستری یا سبز ممکن است، نشانه عفونت یا مشکل دیگری باشد.
بو: ترشحات واژن ممکن است بو داشته باشد، اما نباید قوی و ناخوشایند باشد، اگر متوجه بوی ماهی یا بوی بد ترشحات خود شدید که با تغییر در بافت یا رنگ همراه است، ممکن است مبتلا شده باشید.
مقدار: برخی افراد ترشحات واژن زیادی تولید می کنند، برخی عوامل مانند بارداری، استفاده از قرص های ضد بارداری یا تخمک گذاری می توانند بر میزان ترشحات واژن تأثیر بگذارند، تغییرات ناگهانی در میزان ترشحات، هشداری است که باید آن را جدی گرفت.
در صورتی که این ترشحات با درد، سوزش، خارش و بوی نامطبوع همراه باشد، طبیعی نیستند و احتمالا نوعی عفونت پنیری و یا برفکی محسوب می‌شوند، حال سوال این است که فرق بین عفونت واژن پنیری و عفونت واژن برفکی چیست؟ یکی از راه های آسان برای تشخیص این دو حالت، بو یا عدم وجود آن است، این مواد پنیری معمولا بوی‌ماهی می‌دهند، در حالی که ترشحات برفکی بویی ندارند، این دو ترشح هر دو ساختار غلیظی دارند و اغلب شبیه پنیر دلمه هستند،. حالا از کجا بفهمیم به عفونت واژن برفکی و یا پنیری مبتلا شدیم؟و یا در چه صورت ترشحات بدن غیر طبیعی است؟
انواع ترشحات غیر طبیعی واژن به صورت زیر است:
ترشحات برفکی:
برفک واژن یک عفونت شایع است که در اثر رشد بیش از حد مخمر کاندیدا آلبیکنس ایجاد می شود، که به طور معمول در پوست تناسلی یافت می شود، حدود 75 درصد از بانوان در مدت زندگی خود به برفک واژن دچار می شوند، نام های دیگر این عفونت کاندیدیازیس یا مونیلیا است، رشد بیش از حد این مخمر ممکن است به دلایل زیر رخ دهد:
- مصرف اخیر آنتی بیوتیک
- مصرف داروهای ضد بارداری خوراکی
- بارداری
- تغییر چرخه قاعدگی
- بیماری های عمومی مانند دیابت، کمبود آهن و اختلالات سیستم ایمنی
- بیماری های مرتبط با پوست واژن، مانند اگزما
البته گاهی اوقات دلیل رشد بیش از حد کاندیدا، قابل شناسایی نیست.
عفونت برفکی واژن را چگونه تشخیص دهیم؟
- ناراحتی واژن مانند خارش یا سوزش
- ترشح غلیظ و سفید رنگ با ظاهری «پنیر» و بوی مخمر
- قرمزی یا تورم واژن
- رابطه جنسی دردناک
- سوزش در هنگام ادرار
- در صورت حاد بودن این نوع بیماری پوست ناحیه تناسلی شکافته می شود
چه زمینه‌هایی موجب عفونت واژن هستند؟
واژینوز باکتریایی (BV) رایج ترین عفونت واژن در بانوان 15 تا 44 ساله است، این عارضه زمانی رخ می‌دهد که تعادل میان باکتری‌های «مفید» و «مضر» واژن، از بین برود و کاندیدا بیش از حد در واژن رشد کند، این عامل بیماری‌زا تقریبا در همه جا، حتی در بدن انسان، زندگی می کند، هر یک از موارد زیر ممکن است باعث عفونت واژن شود.
- در زنانی که آنتی بیوتیک مصرف می‌کنند، طیف وسیعی از باکتری‌های مفید واژن کشته می‌شوند که منجر به رشد بیش از حد مخمرها می‌شود.
- عفونت‌های مخمری در زنان با سطوح استروژن بالاتر شایع‌تر است، زنان باردار یا زنانی که از قرص‌های ضدبارداری با دوز بالا یا هورمون درمانی استروژن استفاده می‌کنند، در خطر این بیماری قرار دارند.
- زنانی که مبتلا به دیابت هستند، از سیستم ایمنی ضعیفی نسبت به افراد با قند خون نرمال، بهره می‌برند.
- مصرف کورتون یا عفونت اچ‌آی‌وی از عواملی هستند که احتمال ابتلا به عفونت قارچی واژن را افزایش می‌دهند.
چگونه به واژن‌پنیری مبتلا می‌شویم؟
وجود مقادیر کم کاندیدا، روی پوست و داخل دهان، دستگاه گوارش و واژن، طبیعی است. سیستم ایمنی سالم و برخی باکتری‌های «خوب» میزان کاندیدا را در بدن فرد، تحت کنترل نگه می‌دارند، اما مخمر در واژن گاهی اوقات می تواند “بیش از حد” رشد کند و منجر به بروز علائم عفونت قارچی شود.
- استرس، بارداری و بیماری‌هایی که بر سیستم ایمنی تأثیر می گذارند ممکن است به مخمر اجازه تکثیر بدهند. برخی از داروها، از جمله برخی از قرص های ضد بارداری و استروئیدها اثری کاهشی بر تعداد باکتری‌های مفید واژن دارند.
- اگر آنتی بیوتیک مصرف می کنید،( مانند گلودرد استرپتوکوکی) می توانند باکتری های مفید را که به طور معمول، مخمر را کنترل می کنند، از بین ببرند.
- اگر قند خون دختران بالا باشد، مخمر نیز می تواند رشد زیادی داشته باشد. دخترانی که دیابت درمان نشده دارند، بیشتر از دیگران در معرض مبتلا شدن به عفونت های قارچی هستند.
- لباس‌هایی (به ویژه لباس زیر) که تنگ هستند یا از موادی مانند پلاستیک تهیه شده‌اند که گرما و رطوبت را به دام می‌اندازند، ممکن است عفونت‌های قارچی را بیشتر کنند.
- در صورتی که از محصولات حساسیت‌زا استفاده می کنید ،در خطر ابتلا به واژینیت هستید، به عنوان مثال می‌توان به اسپری های واژینال، دوش ها، اسپرم‌کش ها، صابون ها، مواد شوینده یا نرم کننده های پارچه اشاره کرد، این مواد می توانند باعث سوزش، خارش و ترشح شوند.
- هنگامی که باردار یا در دوران شیردهی هستید یا زمانی که یائسگی را پشت سر گذاشته اید، ممکن است که واژینیت شما به یک علت نباشد.
- بیشتر عفونت های قارچی منجر به خارش، سوزش ویا قرمزی در داخل یا اطراف واژن می شود، هر چه مدت زمان بیشتری عفونت داشته باشید، میزان خارش واژن شما بیشتر خواهد بود.
- اگر رابطه جنسی برقرار کنید، ممکن است رابطه‌ای دردناک داشته باشید، و در موارد شدید، بر روی واژن، زخم یا شقاق ایجاد می‌شود.
- اگر سوزش زیادی دارید، ممکن است هنگام ادرار کردن درد زیادی را بکشید.
منظور از ترشحات پنیری چیست
عفونت های پنیری، ترشحات غلیظ و سفید رنگی از واژن تولید می کنند که می‌توانند رقیق و اغلب بی‌بو باشند.
چگونه بفهمیم به عفونت پنیری واژن، مبتلا شده‌ایم؟
- علائم عفونت قارچی، از خفیف تا متوسط متغیر است
- عفونت‌های مخمری اغلب باعث ترشحات غلیظ، سفید و توده‌ای واژن می‌شوند که معمولاً بو نمی‌دهند (یا فقط کمی متفاوت از حالت عادی بوی می‌دهند)
- هاله سفید وکرمی رنگ در داخل و اطراف واژن وجود داشته باشد.
- خارش، سوزش و یا قرمزی در داخل یا اطراف واژن هر چه مدت زمان بیشتری درگیر عفونت باشید، میزان خارش واژن شما بیشتر خواهد بود.
- رابطه جنسی دردناک
- در موارد شدید، شقاق یا زخم روی واژن
- ادرار سوزناک
روش علمی و مورد اطمینان، تشخیص عفونت پنیری چیست؟
پزشکان بر اساس علائمی مانند ترشح غلیظ و سفید رنگ که اغلب شبیه پنیر کوتاژ است، عفونت قارچی را شناسایی می‌کنند.
- سوال در مورد ترشحات، علائم دیگر، علل احتمالی (مانند دیابت، سایر اختلالات و استفاده از آنتی بیوتیک ها یا هورمون ها)
- معاینه لگن جهت، اطمینان از صحت تشخیص انجام می‌شود.
- در حین معاینه واژن، به وسیله یک سواب پنبه‌ای از ترشحات،نمونه‌برداری می‌کنند و نمونه زیر میکروسکوپ بررسی می‌شود و گاهی اوقات کشت می‌شود، با اطلاعات این معاینه‌ها، میکروارگانیسم بیماری‌زا را شناسایی می‌شود.
- در نمونه‌برداری عفونت‌های مقاربتی، به منظور برداشتن نمونه مایع از دهانه رحم (قسمت پایینی رحم که به داخل واژن باز می شود) از سواب استفاده می‌شود.
بیشتر بدانید : عفونت واژن و خونریزی
آیا می‌توانیم از عفونت واژن پیشگیری کنیم؟
برای جلوگیری و کاهش خطر ابتلا به عفونت های قارچی واژن، لباس زیر های نخی و گشاد بپوشید و از پوشیدن لباس زیرهای تنگ پلاستیکی خودداری کنید.
توصیه‌هایی برای پیشگیری:
- از پوشیدن جوراب‌شلواری خودداری کنید.
- که برخی از باکتری‌های طبیعی واژن را که از شما در برابر عفونت محافظت می‌کنند، با استفاده از دوش واژینال، حذف می‌شوند.
- استفاده مکرر از محصولات معطر زنانه، حمام حباب، پد و تامپون، باعث عفونت پنیری می‌شوند.
- آب‌گرم از عوامل موثر ایجاد عفونت واژن است.
- هنگام سرماخوردگی یا سایر عفونت های ویروسی، مصرف آنتی‌بیوتیک، منجر به حذف باکتری‌های واژن می‌شود.
- پوشیدن طولانی مدت لباس های خیسی مانند مایو و لباس های ورزشی
بهترین راهکارهای درمانی و دارویی عفونت پنیری واژن چیست؟
زنانی که در معرض خطر بالای عفونت قارچی هستند ممکن است نیاز به مصرف داروهای ضد قارچ خوراکی برای کمک به پیشگیری از عفونت قارچی داشته باشند:
- افراد مبتلا به دیابت
- نیاز به مصرف طولانی مدت آنتی بیوتیک
- زنان با عفونت های قارچی مکرر، به دلیل ضعف سیستم ایمنی
تمیز نگه داشتن فرج و پوشیدن لباس‌های پنبه‌ای گشاد و جاذب که گردش هوا دارند، می‌تواند رطوبت را کاهش دهد و از رشد بیش‌از حد مخمرها جلوگیری کند، عفونت های مخمری، به راحتی با مصرف داروهای ضد قارچ به در چند روز بهبود می یابند از دیگر داروهای این بیماری، کرم‌ها یا شیاف‌های دارویی ضدقارچ هستند.
داروهای ضد قارچ
این داروها ممکن است به روش های زیر استفاده شوند:
- به صورت کرم روی ناحیه آسیب دیده مصرف می‌شود.
- به عنوان شیاف در واژن قرار داده می‌شود.
- تجویز داروهای خوراکی
- از داروهایی که به صورت کرم موجود هستند؛ بوتوکونازول، کلوتریمازول، میکونازول و تیوکونازول، بدون نسخه در دسترس هستند.
- داروهای ضد قارچ (مانند فلوکونازول و ایتراکونازول) که به صورت خوراکی مصرف می شوند نیاز به نسخه دارند، یک دوز فلوکونازول به اندازه کرم ها و پمادها موثر است، با این حال، اگر عفونت ها عود کنند، ممکن است زنان نیاز به مصرف چندین دوز داشته باشند.
برای درمان عفونت پنیری، چه داروهایی را مصرف کنیم؟
- حتی اگر تمام علائم برطرف شد، مطمئن شوید که دستورالعمل‌ها را دنبال می‌کنید و دوره مصرف دارو را تکمیل می‌کنید.
- اگر درمان خود را به پایان رساندید و علائم شما بیش از یک هفته باقی ماند، پرستار یا پزشک خود را مطلع کنید تا مشکل درمان شناسایی شود و روش جدیدی در پی‌گرفته شود.
- نکته قابل توجه برای بیماران، مصرف این دارو ها حتما با تجویز پزشک باید صورت بگیرد.
- در صورت توصیه پزشک، از درمان‌های گیاهی می‌توانید استفاده کنید.
چه افرادی مستعد عفونت واژن پنیری هستند؟
پیشگیری از عفونت واژن پنیری، شامل رعایت بهداشت شخصی، استفاده از لباس‌های نخی و اجتناب از مصرف بی‌حساب و کتاب آنتی‌بیوتیک است، مصرف پروبیوتیک‌ها و حفظ تعادل PH واژن، می‌تواند به کاهش خطر ابتلا کمک کند، در ادامه افراد و فعالیت‌هایی را که مستعد ابتلا هستند، ذکر می‌کنیم؛
۱- زنان باردار
تغییرات هورمونی در زمان بارداری، تواند تعادل باکتری‌های مفید و زیان‌آور واژن را به هم بزند.
۲- مصرف قرص ضدبارداری
مصرف قرص‌های ضدبارداری، مانند حاملگی به دلیل برهم زدن تعادل هورمونی، ممکن است موجب عفونت واژن شود.
۳- استفاده از محصولات بهداشتی معطر
مواد بهداشتی معطر، PH متعادل واژن را برهم می‌زنند، که خطر عفونت را افزایش می‌دهد.
۴- پوشیدن لباس‌زیر تنگ و غیرنخی
لباس‌های تنگ و غیرنخی، محیطی گرم و مرطوب را ایجاد می‌کنند، که برای رشد قارچ‌ها، بسیار مناسب است.
۵-افرادی با سیستم ایمنی ضعیف
زنانی که مبتلا به دیابت هستند یا از داروهای سرکوب‌کننده سیستم ایمنی ( برای مثال داروهای ضدحساسیت) استفاده می‌کنند، زمینه را برای رشد باکتری‌ها و قارچ‌های بیماری‌زا فراهم می‌کنند.
سخن پایانی
اگر شما هم با علائمی مانند، ترشحات پنیر مانند، بوی نامطبوع، خارش یا سوزش مواجه شده‌اید، به شما خیرخواهانه توصیه می‌کنیم این علائم را نادیده نگیرید، این نشانه‌ها می‌توانند به سرعت، تبدیل به مشکلات جدی‌تری مانند التهاب لگن و ناباروری و از دست رفتن جنین شوند.
مراجعه به پزشک، می‌تواند از بروز این مشکلات جلوگیری کند و شما را در مسیر سلامتی قرار دهد، حتی اگر این علائم را ندارید، انجام آزمایش‌های دوره‌ای می‌تواند به شما اطمینان دهد که در سلامت کامل هستید.
شما با مطالعه این مقاله، اطلاعات جامعی در مورد عفونت واژن پنیری کسب کرده‌اید و بهتر است از این دانش استفاده کنید و در راستای سلامتی خود گام بردارید و با مراجعه به بهترین دکتر متخصص عفونت زنان در تهران از سلامت خود مطمئن شوید و آرامش خیال را به خود هدیه کنید.
